Ja, ik ben ook toen ik begon in 2006 met 70 miljoen begonnen alleen mijn geld uit buitenland en ik zat in WTC in Amsterdam. Er zijn een aantal hatchuns in Nederland die het best prima doen. Alleen niet veel.
Ik zeg altijd maar zo als je iets in crypto wil doen en je kunt niet een fondsen kopen gewoon wat bitcoin dollar cost average. Kijk je naar de altcoin maar waarschijnlijk 90% gedaald. Dus wat doe ik?
Ik heb het volgende. Ik heb early stage blockchain positions. Welkom bij de Slim belegger podcast nummer 73.
Mijn naam is Jesse Baas, directeur van beleggingsbedrijf Bots Capital. En vandaag bij mij aan tafel Michiel Stokman, oprichter en CEO. En Marcel Melis, een goede kennis van de van de afgelopen maanden.
Marcel, zou jij een korte introductie kunnen geven over het nou ja, het stukje verhaal achter de cijfers? Mensen kennen jou van Instagram, van de socials over de afgelopen jaren. Wie is Marcel?
Waar komt eh Marcel vandaan? Wat is jouw achtergrond? Oké, ik kom eh vanuit Naiden vlakbij.
We zitten nu in Amsterdam. Ik ben 19 actief in de Hedgefund business. Dus wat doe ik in de Hedgefund wereld?
Ik investeer in hgefunds. Ik ben geïnvesteerd in meer dan 25 fondsen. Al het geld wat ik vrij heb investeer ik in fondsen.
Ik investeer in vastgoed. Ik heb veel vastgoeden in Amsterdam. Daar ben ik aan het verkopen als gevolg van de overheidsmaatregelen.
Box 3 en wetbetaalbare huur. Ik eh ben een broker in fondsen. Ik heb de laatste 19 jaar meer dan een miljard opgehouden bij institutional investors wereldwijd.
Maar ook omdat ik nu zichtbaar ben op de socials, ook veel bij ondernemers. Ik heb meer dan 200 miljoen opgehaald de laatste 2 jaar. En ik ben ook nog een fund of fund begonnen in eh Singapore.
Dus mijn focus is eigenlijk gewoon eh investeren in opportunities en dan eh op dit moment met name hedgefunds. Maar ik kijk ook naar andere opportunities. Kijk bijvoorbeeld ook naar eventueel wat gaan doen vastgoed in Dubai.
Eh ik ga nu samenwerken met een private equity funder fund. Dat is eh 10jaars horizon. En eh ik zou ook kunnen kijken naar eh een long only ETF waar ik nu niet in zit, maar dat z voor heel veel is heel veel van jullie klanten wel interessant.
Absoluut. Absoluut. Nou, dankjewel voor de introductie in ieder geval.
Goed om even kort langs te lopen. Wij zijn de afgelopen 2 jaar bezig met deze podcast en lopen eigenlijk een x aantal beleggingsmogelijkheden langs voor onze klanten. Eh je noemt al kort hat funs.
Ehm als we kijken naar de Nederlandse huishoudens, waar zit dat waar zit dat geld in verdeeld? Ik kan me voorstellen dat me eh er zijn een hoop mensen die beleggen in hfs, maar wat zijn nou tegenwoordig de beleggingsindustrieën die het meest van toepassing zijn voor eh voor Nederlandse huishoudens? Nou, voor Nederlandse huishouders.
Eh even de correctie, ze investeren ze niet in Hedgefunds omdat niet bekend is. Wat ik doe doet eigenlijk niemand. Er zijn een aantal hedgefunds bekend in Nederland, maar ook weer niet heel erg bekend.
Eh waar investeren ze in? natuurlijk een vastgoed. Alleen ik krijg meer dan 1000 Nederlandse vastgoedbeleggers over de vloer en die zijn allemaal hun vastgoed in Nederland aan het verkopen als gevolg van de overheidsmaatregelen.
Die zoeken dus een alternatief en dan gaan ze investeren in de vastgoed in het buitenland. Ook in hatchgefunds, maar ook in private equity. Dus er wordt ook veel in private equity geïnvesteerd.
Meer omdat meer bekend is in Nederland. Family officers investeren bijvoorbeeld meer in private equity dan hedgefunds. Dus klanten, hun particulieren dus ook, ze investeren natuurlijk zelf in aandelen eh wat vaak niet succesvol is.
Ze investeren zelf in crypto wat vaak niet succesvol is. Eh de wat slimmere beleggers kopen een ETF op aandelen. Ehm dat is eigenlijk waar ze naar kijken.
Volgens mij heb ik alles genoemd. De meeste zitten in eh de meeste particuliere klanten zullen in eh in ETF zitten of eh of de bekende aandelen. Vroeger 2 jaar geleden was dat Tesla.
In Nederland is het altijd Shell geweest en ik en nu is dat ASML. Populair staan. Ja.
Oké. Maar dan noem je dus ook aandelen op die toevallig heel goed gedaan hebben. Dan zou je dus kunnen concleren dat de particuliere belegger het heel goed gedaan heeft.
En dat betwijfel ik. Want nee, ik denk dat het dat dat wat en ik denk dat jij dat ook herkent. En wij als platform nu 7 jaar actief zien dat wel in grote data.
We hebben ongeveer 100. 000 klanten. Zien we dat mensen altijd de particulier stapt in als het heel lang goed gaat.
Dus op de hoogste punt. Nou, dan volgt er vaak een correctie. Teleurgesteld druipt particulier af en zo is het natuurlijk heel lastig om rendement te maken.
Kijk, ten eerste vind ik een particuliere belegger die heeft eh geen niet veel verstand van zaken. Dus als hij moet gaat investeren zou dit eh hoe noem je dat? Eh eh hoe noem gemiddeld investeren noem ik weer?
Ehm ook een dollar kost averaging dollaring moet elke maand. Ja, dat zou beter zijn. Dan dan spreekt emotie speelt emotie niet mee.
Maar niet alleen particuliere beleggers handelen op basis van emotie, maar je zult je je zult eh versteld staan. Dat doen eh institutional investors ook. Dus eigenlijk iedere belegger is slecht in timen.
Zeker. Ja, klopt. Wij wij hebben Bots Capital is met ook met eh met venture Capital eh gefinancierd in de opdracht.
Toen toen toen groeiden we dus het 100% maand ongeveer. En eh op het moment dat ehm dit soort bedrijven vindt echt als die heel duur worden en heel schaars, dan gaan ook vent capt die gaan op emotie zeggen: "Oh ja, we moeten mee. We moeten mee.
" Dus het is heel grappig. Dat is allemaal hetzelfde. Allemaal hetzelfde allemaal emotie.
Maar het is ja, dat geldt voor mij eigenlijk ook. Want ik kijk dan bijvoorbe hatch selecteer, dan kijk ik van oké eh is de manager ervaren? Moet tiental jaren ervaring hebben.
Zitten er voldoende asset management in? zit er een zitten er goede service providers op en dan kijk ik ook wel heeft hij de laatste jaren goed gedaan en dan en dan en dan en en dan de hens zijn long short dus timing maakt niet zoveel uit maar ja eigenlijk als ze de laatste jaren goed hebben gedaan is het misschien timing wise niet zo'n goede goede keuze. Dus ja, maar meestal is mijn timing ook niet perfect.
En zijn er ook naast dat jij ehm je doet natuurlijk in de selectie naar de fondsmanagers toe, heb je een bepaalde procedure die je doorloopt? Zijn er ook voor jou naar de klanten toe, dus eigenlijk de Nederlandse ondernemers, bepaalde vragen die jij aan die mensen stelt voordat zij gaan eh voordat zij gaan beleggen? Nou, kijk, ik ben introducer, dus zoek geen advisory.
Ik hou het simpel. Maar eh als zij als ik ga introduceren naar verschillende fondsen, die hebben ieder hun eigen eisen. Bijvoorbeeld Singapore weer zwaardere eisen dan bijvoorbeeld een CEN fund.
Maar ik het simpel te houden zeg ik altijd tegen een een potentiële investeerder waar ik een aantal fondsen aan ga introduceren, zeg ik: "Wat's je net word? " Je moet wel minimaal ongemiddeld een miljoen net w hebben wil je in een fonds kunnen investeren. De minimale investering in een fonds zijn €100.
000 €15. 000. Dus dat zijn de twee vragen die ik wel stel.
What's net word? Ja. Daar ook vanuitgaande nog natuurlijk dat mensen natuurlijk niet alles in één mandje moeten gaan stoppen.
Dat blijft met headrunsch natuurlijk hetzelfde verhaal als dat je dat met eh normale aand komt heel vaak voor dat iemand heel enthousiast bij me komt en dan vraag ik je net word en dan zeg ik ja eh je moet helemaal niet gaan investeren. Dan zeg ik van je het is niet verstandig om net te gaan investeren. Of ik zeg nee ik zou eerst eens op je eigen business gaan concentreren voordat je überhaupt gaat beleggen.
Dus ik ben heel voorzichtig eh met de verkoop. Bedoel. Dus het is ik denk ook het belangrijke om eerst te investeren in jezelf eh om slim te worden en eh en eh wat spanning aan te kunnen vervolgens in je bedrijven en daarna pas eh beleggen misschien.
Ja, maar kijk met beleggen vind ik altijd drie dingen belangrijk. Ten eerste investeer niet in fraude. Het meeste wat de mensen zien is fraude.
Op eh op op eh de socials. Zeker op socials. Ja.
Ja. Dus daar eh dat ondervang ik met mijn 19 jaar ervaring. Ik weet waar ik op moet letten.
Ten tweede moeten ze dus eh spreiden, hè. Dat gaat ook vaak mis. En wat een heel belangrijk punt is, we moeten ook geduld hebben, want beleggen is gewoon geduld hebben.
Ik bedoel, beleggen is risicoemen. Dus als je verkeerdt, dan duurt het weer misschien een paar jaar voordat je weer op even op je aankoopniveau zit. Dus je kijkt gewoon over een periode van 3 tot 5 jaar.
Dus volgens mij is dat ook Warren Buffet geweest, hè. Die zei van nou eh alles onder de 10 jaar beleggen is gokken. Nou ja, kijk met eh als je long gaat long only wel.
Ja, maar niet met een hatch is dat heel anders? Nee, die doet dat die doen die doen dat slimmer. Kijk je naar eh aandelen?
Ik bedoel, we hebben nu een paar hele goede jaren gehad. Eh ja, eh 2 jaar geleden zei we waarschijnlijk ook wel van het is gevaarlijk om long te gaan. Ondertussen weer doorgedrijd.
Maar ik ik vind het nog steeds gevaarlijk. Ja. Om eh een long eh long bias aandelen te kopen.
Nou, mijn eh ik heb een dochter en die zat het eh voor eh voor die doet vwo 4 nu, dus die die moest dit en toen gingen we het ging over allemaal over aandelen en emissie en allemaal aio termen met die wij Maar het was het kijk kek van ASML van eh eh het is het 5 jaar geleden. Ja. En 10 jaar geleden.
En die ASML heeft gewoon vi jaar 5 jaar eh duurde het voor het tijdens 2008 dipje voordat voordat het weer op het oude niveau was. Nu is dat keer 10 hè. Alleen het kan gewoon vi jaar duren als je long gaat in aandelen.
Inderdaad tussen 2008 en 2012 is de beurs 50% gedaald. heeft het vi jaar geduurd wel op het oude niveau te komen. Precies.
En wat ook zo vervelend is met beleggen, als je verkeerdt en je verliest 20% dan moet je moet je niet 20% maken om op nul te komen. Moet je 40% maken op nul te komen. Dus dus timing is heel prettig als je goed begint, want dan ga dan heb je echt het compounding effect.
Ja. Ja. Even kort langslopend.
We hebben de de aandelen eigenlijk de ETF's. Ik denk dat heel veel Nederlandse Nederlandse ondernemers daarin belegd zijn. Voordeel is eigenlijk lage instapwaarde.
Dus makkelijk, toegankelijk. nadeel is mensen zijn niet beschermd tegen beermarkets. Klopt.
Eh zeker kijk het naar de afgelopen jaren zien we dat ja, we zijn enorm gestegen in waarde. Gaan we een keer een eh nou ja, even plat gezegd een klap om de oren krijgen. Dat ja, dat dat kan gebeuren.
Eh staatsobligaties en obligaties in de algemeenheid worden natuurlijk steeds gevaarlijker. Ook kijkend naar de schuldeneconomieën. Eh Frankrijk erg gevaarlijk.
We zien de VS is ook enorm gevaarlijk als je kijkt naar hoe die schuldeneconomie eruit komen te zien. Eh voordeel van HGE funds is natuurlijk eh zowel in ja opgaande als neergaande markten potentieel en zeker in ja divers gespreide fondsen onderliggend kunnen in iedere eh kan in iedere markt geld worden verdiend. Dus dat is eigenlijk even het eh het spectrum.
Dan hebben we natuurlijk nog opkomend afgelopen 10 a 15 jaar de cryptomarkten die er eh die er interessant voorstaan. Eh maar ook daarin zien we nu eh cryptocurrency markten afgelopen maanden zeker 30 35% eh naar beneden in eh Ik doe ook veel crypto hè. Wat ik doe in crypto, ik bedoel ehm kijk als je naar crypto kijkt inderdaad eh Bitcoin heeft natuurlijk fantastisch gedaan.
Zit nu denk ik 25 30% vanaf de vanaf de high. Ik zeg altijd maar zo, als je iets in crypto wil doen en je kunt niet een fondsen koop gewoon wat bitcoin dollar cost average. Kijk je naar de altcoin maar waarschijnlijk 90% gedaald.
Dus wat doe ik? Ik heb het volgende. Ik heb early stage blockchain positions.
Dus dat is een eh een lange termijn fund. Daar geloof ik in. Want die managers kopen dat zo goedkoop dat er eigenlijk alleen maar upside is.
Dan moet natuurlijk wel moeten wel een bullisher markt gaan kopen. Wil je echt een multiply gaan zien? Ik ben een aantal eh market neutral cryptofondsen gegaan van eh bekende namen.
Die maken gemiddeld 19% per jaar. Die hebben wat ongeacht wat de markt ook doet. Ja, die hebben wij ook al eh een jaar of drie, vier op ons platform.
En die doen dat ook gewoon in dollar maken die gewoon eh tegen de 20%. En ik heb nog ga nu ook weer samenwerken met een fonds dat eh combineert crypto met eh met aandelen long. Dus eh ja die die maakt die dit jaar die geloo.
Dus dat zijn allemaal ook voor mij zijn het heel mogelijkheden in crypto. Zie jij natk vragen, want jij noemde dat allemaal op. Ik zit ik zat eigenlijk aan ETF te denken van ETF is eigenlijk beleggen zonder paraplu, weet je wel.
Het regent buiten. En eigenlijk is een hatchfund dat wel hè. Eigenlijk zeg je van nou ja, dat is beleggen met paraplu.
Oftewel als het gaat regenen dan heb je een bescherming. Eigenlijk is het raar dat ehm eh de kijk institutional zitten zitten vol in de in de in de fund in de hedge funds. Maar dat het aan particulieren nooit eh wordt verkocht.
Jij doet dat nu Bots CPEL gaan wij het nu ook volop doen. Wij gaan ook samenwerken erin. Maar het is eigenlijk wel echt iets een soort van het is echt nieuw dat je beleggen met met bescherming.
Ja. En nou kijk, oké, laat me één ding zeggen. Het is dat woord hatchver het, dus ik noem het dus er is geen bescherming.
Jij doelt misschien op het feit dat je ook een neergaande markt geld kunt winnen. Dus het is vaak long, snap je? Dus het ongeacht waar de markt heen gaat, je een een fond kan eventueel geld verdienen.
Dus dat noem jij bescherming. Ik vind dat te sterk. Maar goed, je kunt in iedere mark eventueel geld verdienen.
Eh en laten we dan terugkomen waar je mee begon. Waarom wordt het in Nederland niet aangeboden? omdat er geen expertise is.
Er is in Nederland niet één nou ik denk niet één partij die klanten niet één vermogensbeheerder die eh Hedgefunds aanbiedt omdat ze expertise niet hebben. Dus die concentreren zich op andere zaken. Private equity, handelen zelf aandelen.
Eh ja, dat dat is nou eenmaal een feit. Wat ik doe doet eigenlijk sowieso niemand op de hele wereld. Ja, ik ben ook toen ik begon in 2006 met 70 miljoen begonnen met alleen mijn geld uit het buitenland en ik zat in WTC in Amsterdam.
Er zijn een aantal hchfuns in Nederland die het best prima doen. Alleen niet veel. En ne zit toch in of in de UK of Amerika.
Ja, de meeste fondsen zitten dus inderdaad eh in eh Zwitserland, UK, Amerika. Gezien eh het rijter beleid van de overheid gaan veel vanuit Londen naar Dubai en gaan er veel vanuit New York naar Miami. Dus eh die worden allemaal weg weggejaagd.
Ja, maar daar zit inderdaad kijk de fondsen waar ik mee zaken doen die zit inderdaad in eh in Europa in Londen, Zwitserland, beetje in Dubai en Amerika. Meeste zit in Amerika. Ja, kijk, enerzijds denken we natuurlijk de vanuit Nederland is het niet per se de kennis en expertise, maar het is ook een stukje regelgevend toezicht.
ehm eh lightfondsen in Nederland, dus eigenlijk light registratie bij de AFM, mogen maximaal 100 miljoen beheren. Dus fondsen die eigenlijk met een eh ja, die op een gegeven moment beginnen te groeien, die eh nou ja, die kiezen er vaak voor om eigenlijk internationaal eh stappen te gaan zetten. Nu zijn er wel ook eh beleggingsstructuren in Nederland dat je onder bijvoorbeeld een AIFMD vergunning oneindig vermogen kan beheren.
Maar wat je vaak ziet is dat het zijn hele hoge eh toetrainingsdrapels duurt jaren voordat mensen zo'n vergunning eh bemachtigen. Klop. En ehm even vraag naar jou ook, waar zie jij tegenwoordig dus kijk het naar de hergefunds, kijk het naar de kapitaalstromen, welke jurisdicties in de in de wereld zijn het interessantst voor deze eh voor deze beleggingscategorie?
Kijk, het is niet zo belang. Kijk, het gaat om waar de manager zit. Kijk, al mijn Amerikaanse merendeel van mijn Amerikaanse men zitten in Amerika, maar die hebben een CEN fund.
Dus als je in Nederland gewoon een manager bent, dan kun je net zo goed een gamment fund manager. Er zitten er zijn wel een aantal Nederlandse managers die hebben een Nederlandse structuur en de regelgeving in Nederland is eh ik noem het heel efficiënt. Dus maar de reden waarom er in Nederland niet veel hedgefunds zijn, omdat er gewoon het is niet bekend.
Nee, zeg ik is niet kennis. Dus dat heeft niet te maken met de regelgeving. Dat heeft te maken met het feit dat er geen eh geen ervaring en geen kennis is.
Maar je zoekt eigenlijk eh zegt van hè de de waarom de de plek van de manager is belangrijk. En dan zeg je even van ja, dat moet een plek zijn waarin je eh eigenlijk goed die manager kan eh eh beoordelen. Eigenlijk wel heel goed wat je zegt.
Dat kennis heeft dat betrouw is. Als ik eh als ik een eh een een fonds krijg uit Nigeria Ja. of uit Moskouw.
Ja, ik niks mee teen hebben. Nee, precies. Dus ehm dus het heeft met eh wat voor mij heel wat voor mij een reden is, ik investeer in fondsen waar ook andere institutional investors in geïnvesteerd zijn, want die hebben natuurlijk een veel uitgebreider doedelin gedaan dan ik.
Bijvoorbeeld ik heb 23 miljoen opgehaald van een een bos een een pensje vind Boston en één van mijn managers waar ik ook 40 50 miljoen heb opgehaald van voor particulieren waar ik zelf ook dik in zit. Ja, dat geeft mij een heel hoop vertrouwen dat die dat die eh du dilig is gedaan. Dus ik ben heel erg, je moet heel erg voorzichtig zijn.
Dus ik doe geen zaken in eh Afrika. Ja, Zuid-Afrika toevallig wel. Heb ik toevallig ook net in een fonds geïnvesteerd.
Maar ja, dat voelt dat voelt als Engeland zeg maar. Maar niet in eh in eh rare eh SHBY eh Israël heb ik ook zijn ook wel fondsen bijvoorbeeld, maar niet in eh in eh weet ik veel noem eers wat. Ja, ik zie toch wel dat Afrika begint wel steeds interessanter te worden.
Er zijn steeds meer eh ja, collectieven die daar starten. Zuid-Afrika zie je het een en ander eh Zuid-Afrika is uit zie een en ander gebeuren natuurlijk. Eh maar niet Nigeria of Ethiopië of Kenia komt wel eh is wel redelijk.
Dat zou misschien ook wel zo kunnen zijn, want we kunt wel nog een vraag over zonselectie hè, want ik eh eh wij doen dat ook. We scannen de hele wereld af en dan eh maken we de selectie, maar ik investeer er ook zelf in vaak, want dan eh jij doet dat ook toch? Ik ben meest als ik kijk ik ga wat ik als volg ik de ik ga dus investeer zelf al mijn geld en nch funds zoek ik goede fondsen.
Nou ik heb nu eh 10 tot 15 fondsen die ik al monitor. Ja en dan eh op een gegeven moment ga ik zelf investeren. Ja en dat is handig hè?
Want dan krijg je toch weer een net ander gevoel toch? Dus dan wil je het het kan op papier goed en dan wil je het zelf doen en dan krijg je toch scheelt alles. Ja.
En dan meestal investeer ik eh gemiddelde tot eh een miljoen nu tegenwoordig, want ik ben meer gespreid dan vroeger. Één grnste succes, een grote failure is concentratie. Dus ik slaap wat rustiger, dus meestal doe ik tot een miljoen.
Dat is wel goed. Dat is heel mooi dat je zegt. Je je zegt de grootste succes is concentratie en de grootste failure is concentratie.
Ik denk dat het voor heel veel heel veel eh kijkers best wel even eh goed is om daar heel kort eh op verder te gaan. oftewel spreiding. Eh ja, je hebt je hebt er dus altijd iemand die het beter heeft gedaan dan jou dan jij als je gaat spreiden.
Zeker. Dat is het moeilijke eraan. Maar ja.
Nee, maar goed. Kijk, concentratie kun je rijk van worden en diversificatie blijf je rijk. Dus ja, wat voor risico wil je en kun je nemen?
Ja. Ja. Ja, het is ook denk ik kijkend kijkend naar risico op mijn leeftijd ten opzichte van mensen die al een 10 of 20 of misschien wel 30 jaar in de industrie zitten.
Als je kijkt hoe kijk je naar risico eigenlijk nu met al jouw jaren ervaring ten opzichte van hoe jij 20 jaar geleden naar risico keek. Is dat ook veranderd? Nou dat heeft nee bij mij niet want ik ben altijd heel risicomind geweest is meer een kwestie van hoe meer vermogen je hebt hoe meer risico je kunt nemen.
Bijvoorbeeld ik heb nu veel meer van z geld in de laatste 15 jaar. Ik zit nu meer dan 10% in blockchain. Dat is natuurlijk super risicovol.
Dat kan een multiply worden van maal 10. Had ik in het verleden natuurlijk niet gedaan. En je moet natuurlijk kijken van eh hoe lang ga je nog mee?
Wat is je gezinssituatie? Eh hoe hoe rustig wil je kunnen slapen? Want er zijn ook mensen die hebben gewoon eh die hebben de helft van mij vermogen.
Die hebben alle toevallig heb ik over een vriend die heeft ik ga geen namen noemen, maar toevallig heeft hij al zijn geld in eh eh niet al zijn geld ook wat bij mij belegd, maar eh zijn geld een eh voor aandelen en een bitcoin. Ja, het is me heb fantastisch gedaan natuurlijk de laatste jaren, maar het is me nogal niet wat, want het kan ook zo eh gemiddeld halveren. Ja, het zijn dat zijn in ieder geval andere verdelingen als je daar zo eh als je daar zo naar kijkt.
Pensioenfondsen doen natuurlijk ook voor een groot deel, hè. Die zitten gewoon pensioenfondsen die die zitten natuurlijk ook voor een heel groot deel gedwongen in eh eh in obligaties. Ja, dat is natuurlijk waardeloos.
Dat is de ja het is waardeloos en het is link eh zeker met het rentebeleid van afgelopen jaren rentysteem is obligaties gedaald. Maar ja, dus dus dat is best eh nou ja, pensioenfondsen, er zijn natuurlijk heel veel pensioenfondsen die ook eenfuns beleggen. Ja.
eh ook wel Nederlandse pensioenfondsen, maar goed, ze hebben zoveel eh ze zijn zo traag en log en ze kunnen alleen maar een hele grote Hfunds beleggen. Niet in fondsen van 2 miljarders vinden dan een klein fonds en dan gaan ze nog ooit nog lopen janken dat dat fondsen niet in eh in olie mogen investeren. Ik heb een oliefonds maakt 40% per jaar.
Daar gaan ze misschien niet eens in omdat ze in olie handelen of ze gaan niet in wapens of wat dan ook. Dus ja, weet je, die kunnen veel pensioenfondsen doen het niet goed omdat ze niet snel genoeg zijn, niet ondernemend genoeg. Ja, ze zijn natuurlijk ook de laatste op het gebied van hè dus kijk het naar wat innovatie is en hoe bijvoorbeeld eh goed presterende hergefunds actief zijn.
De pensioenfondsen zijn vaak de laatste die uiteindelijk toetreding kunnen gaan maken bij bepaalde fund managers. Ja, er zijn natuurlijk uitzondering. In Amerika zijn echt wel hele ondernemende pensioenfonds hoor.
Werken echt hele goede mensen, maar waarschijnlijk in Nederland niet. Ja. Ja.
Het stelsel qua hoe de pensioen in hoe de pensioen ingericht is in de VS is natuurlijk enorm anders als hoe dat in Nederland geregeld. Dus wij zijn heel erg collectief. Ja.
Hebben meer dan 1600 miljard aan een eh nou ja, een collectieve pensioenpot die eh die hier beheerd wordt met een heel stuk nou ja, ESG, heel stuk regelgeving over hoe moet dat geld eh worden belegd. Hij is natuurlijk in Amerika heel anders. Daar is men zelf veel eh nou ja verantwoordelijker, maar ook zelf eh ja, het zit veel meer bovenop hoe dat eh pensioen wordt ingericht en zijn daarom waarschijnlijk ook een heel stuk aanvallender in hun eh Maar hier moet een pon zeggen ik wil alleen maar in usage funds investeren.
En dan zeg ik oké maar ja, er zijn geen goede usage funds dus dan eh hebben ze wel een minder keus. Ehm daarnaast moeten ze een ESG investeren. Ma ik zeg er z interesseert me geen [ __ ] wat de strategie is.
Ik wil rendement maken. Snap je? Dus ja eh heel veel kunnen ze al niet in investeren.
Daar kun je net zo niet goed niet in hatchfunds gaan beleggen als je niet de hele scopen. Het van een hatch hier van een eh van een eh een pensioenfonds hier is dat het stelsel is zo dat de werkgever die draagt bij en de werknemer draagt bij, maar de politiek gaat erover. Dus dan krijg je natuurlijk al die regels en allerlei politiek beleid wat eroverheen gaat.
Dus ja, maar dan ga je nooit geld verdienen. Maar dan kun je ook nooit geld verdienen. Nee, ik bedoel het is al moeilijk zat.
Ja. Dus eh is dat ook de is dat eh eh geldvuren moeilijk zat? Is dat ook is dat ook een deel van jouw toekomstbeeld of ben je positiever?
Nou kijk, voor hatch ben ik positief, want al gaat de wereld eh down the drain kunnen ze ook geld verdienen. Ja, maar ik ben wel eh heel negatief over eh over eh Europa. Ja.
Over ondernemen in Europa ben ik wel heel negatief over. Ik zag laatst ook als je hebt geld en data hè, want data is natuurlijk het goud. Ja.
Als je dan eh Follow the Money die had echt een hele mooie analy dat als je stel je bent ehm eh iemand die wil eh eh solliciteren online eh bij ehm weet ik veel de Nederlandse eh veiligheidsdiensten eh vervolgens ga je die die database jouw CV wordt geüpload. Ehm en dan kom je daar in de bak van eh eh Nederlandse veiligheidsdiensten. Dan zit je al in meer dan 16 Amerikaanse databases.
Zo. Dus dan die alles van jou weten. Dus die weten dus ook dat je bij Nederlandse intelligentiedienst eh hebt.
Eh heb ik ook trouwens gezeten in mijn bij de Nederlandse SMD. Ah wat leuk. Schoolmitaire ligende dienst was.
Ah oké. Ja, ik zeg nu geen afkorting meer, want ze veranderen zo vaak dat ik het niet meer weet. school militaire linking eh sectie 2.
Maar goed, lang geleden ja boeit veel. Maar dus dus de Amerika die is die is die eh op internet als je internet leest dan denk je: "Oh, Amerika gaat down the drain hè, de dollar en weet. " Maar als je kijkt naar de feiten met AI, ondernemerschap eh data, dan denk je van nou, misschien is Amerika net begonnen.
Ja, vind ik ook. Ja, absoluut. Ja, als je kijkt naar de top 25 bedrijven wereldwijd, er is geen enkel Europees bedrijf meer die maar in de buurt komt.
Kijk, ASML is het meest waardevolle bedrijf momenteel van Europa. Dus komt in de buurt van die top 25. Maar die was van zag hem ook zitten bij buitenf geloof ik de CEO.
Goede kerel Fransman. Klopt dat? Eh huidige CEO volgens mij wel.
Die liep ook liep ook te klagen over het ondernemingsklimaat. Ja, zij hebben een collectief eigenlijk neergezet van ja, we moeten dus eigenlijk deregulering, minder regels om te zorgen dat je in ieder geval iets van een offensief kan gaan bieden tegen die eh ja, tegen die wereldmacht. Maar dat gaat niet gebeuren.
Dat is het probleem wat ik met Europa heb. Dus precies deze twee dingen die je noemt eh moeten dus ondernemen aanmoedigen door minder overheid, minder regels en minder belasting. Maar het is precies tegenovergesteld.
Ja, die arme CEO die dachten die groeide op in Frankrijk. Denk ik ga naar het meest ondernemende land van Europa, Nederland. En wat ik ook zo grappig vind, dan zeggen ze: "Ja, maar Nederlandse overheid is zo rijk.
" Ja, vind je het gek? Ik bedoel, ze jatten het geld van de rijke eh burger en van ondernemer. Ik vind het gek dat ze groot overheids eh dat overheids eh tekort heel erg meevalt.
Ja, dus dat zegt ook niks. Ja, dat is je moet op lange termijn kijken. Nee, zeker.
Dat is dat is natuurlijk het lastige. Toch voel ik als ik als ik hier op straat loop of als ik met mensen eh spreek, zeker van mijn generatie die zeggen: "Nou eh ik ben ergens nog best wel tevreden met het land. Het is een het is een sociaal land.
Want we hebben best wel wat eh wat welvaart in die zin. Kijken we naar eh de nou ja, de ondernemers die richting de 50 gaan, die steeds meer ook te maken krijgen met dingen zoals box 3 heffingen, eh moeilijke regelgeving voor hun business, daar voel ik steeds meer eh omvrede komen en mensen die eigenlijk op zoek zijn naar een uitweg van eh wil ik hier in Nederland wel blijven. Het heeft heel veel voordelen, maar is het nog wel eh houdbaar voor de voor de toekomst?
Heel dat is heel duidelijk. Kijk, diegene die die positief zijn, die hebben geen vermogen, dus ze boeit het niet. Snap je?
Da je kunnen ze het geld niet vanaf jatten. Maar om een goed voorbeeld te geven, als zij gaan eten in een restaurant, dan zitten ze te klagen dat het heel duur is. Ja.
Hè? Ja. En vervolgens zegt de ondernemer: "Kan geen donder overhouden.
" Zo erg is het. Nee. Ja.
Ja. Uiteten is heel duur, maar de ondernemer die En waarom is zo duur? Vanwege eh wanbeleid van de overheid.
Eh overal eh wordt een hele hoge belastingpercentage opgerekend. Veel ziektepercentage is heel hoog. Dus en dat neem ik de linkse politie kwalijk.
Je moet naar de lange termijn kijken. Als dus als iedereen die vermogen heeft eh gaat vertrekken of geen zin meer heeft ondernemen, dan is slecht voor iedereen. Wat is het schoolvoorbeeld van ehm al kijken we wereldwijd naar een land waarvan je zegt die voeren op dit moment het allerbeste beleid voor ondernemers en voor echt lange termijn waardecreatie voor iedereen?
Voor als je kijkt naar het hele volk. Eh kijk nou ja goed dan denk ik Dubai en Singapore. Dubai en Singapore.
Ja. Super ondernemend allebei. Singapore heeft zich echt bewezen, hè.
Singapore ook, hè. Ik bedoel, als je daar ook kijkt, ik bedoel eh ik naar mijn mening zijn er weinig mensen ontevreden. Eh best veel sociale woningbouw.
Eh het is heel veilig, het is heel schoon, het geldt ook voor eh Dubai heel veilig. Eh ja, dan gaat iedereen natuurlijk weer lopen janken. Er zijn slaven en dit en zus en zo.
Maar ja, nee, ik denk dus inderdaad Singapore en Dubai dat eh dat gaat heel goed. Ja. ook beleids vanuit beleid gestuurd eigenlijk succes gecreëerd lange termijn visie termijn.
En er zijn natuurlij ook wel eh landen die een moeite doen om eh om de zaak te keren. Ik sprak gister een Italiaan zeg: "Hoe gaat het nou eigenlijk met die Meloni? " zegt: "Nou eh mensen zijn best tevreden.
Waarschijnlijk wordt twee jaar kozen. Eh overheidsbestedingen worden minder. Eh belastingen worden niet meer.
Je kunt er als eh je hebt een beleid dat ze high words opnemen. Betal je geloof ik ieder jaar ieder jaar maximaal €100. 000 per jaar.
Dus zijn echt wel goed bezig. En voor Portugal geldt het zelf ervoor. Die trekken dus heel veel mensen die ontevreden zijn in de rest van Europa die gaan naar Italië Portugal hè.
Best best slim. inderdaad eh voorbij horen komen dat ook op het moment dat je dus eh Portugees vastgoed aankoopt boven een xbedrag plus eh nou ja, je komt daar wat eh wat geld investeren, geld beleggen, dat je vervolgens ook eh de mogelijkheid krijgt om een eh Portugees dus ooit Europees paspoort eh nou ja, dat je die kan krijgen. Dus ook vanuit jurisdicties uit het het Midden-Oosten of mensen die uit die regio zeggen van: "Nou, we willen toch wel een strategische stap richting Europa maken.
" Die kunnen daar eh die kunnen daar terecht. verschil alleen met Nederland is, is dat wij iets meer ehm ja, de de immigranten hebben die hier naartoe komen. Niet per se om te ondernemen of hun vermogen te beleggen, maar dat zijn ander type immigranten die Nederland eh binnenkomen.
Dus ik denk dat daarin beleid wel wat verschil eh wel wat verschil te zien is. Dus Portugal, Italië, interessante landen binnen Europa. Als je daar weet je wat wat sterk in Nederland is, is dat wij hebben gewoon echt een een liberale cultuur tenminste zeker in de Randstad van 4 5 6 700 jaar, waarschijnlijk veel langer nog.
En dat zit soort van in ons DNA. Dus je ziet heel veel ook ASML ook hier zie je vanuit de hele wereld jonge mensen die echt slim zijn en ambitieus zijn die in een leuke vrije informele eh wereld willen leven. Die trekken naar Amsterdam.
Dat is echt onze kracht. Het nadeel is ja die overheid die drukt zo zwaar op alles. Eh en dat is natuurlij die mensen wat meer ervaring die wat ouder zijn.
Die denken van heet je hoe die worden krijgen bijna hoogtevrees van hoe lang kan dit goed gaan? Want we worden gewoon langzaamaan gewurgd. 1000 ondernemers per jaar.
Dus ze zijn allemaal tevreden. Is niet goed toch? Ik bedoel nee, dat is dat is doorgaans is datgene eh dat Waarom zou je als je op een gegeven moment eh je kinderen zijn in het huis en je hoeft je bent eh je hoeft niet meer te werken, waarom zou je naar Nederland blijven als je 75% eh belasting moet betalen?
Waarom? Ja, dus daarom dus dat is ook wat ik wat ik zeg zeggen nog jongere leeftijd heb je nog je eh nou eigenlijk je sociale omgeving eh je hebt nog niet voldoende vermogen opgebouwd om je eigenlijk om eigenlijk druk te gaan maken om dat soort eh dat soort regelgeving, dat soort veranderingen. Dus ik denk dat daar heel erg eigenlijk die eh discrepantie ligt.
Dus nou wat zegt een jonger iemand? Wat voelt een jonger iemand? En hoe kijk je succes oncheid jong iemand een loondienst en een jonge ondernemer.
De meeste jonge ondernemers vertrekken ook. Ja. Bijen alle onderjonge ondernemers vertrekken uit Nederland.
Ja. En loondienst heb je ook een probleem, want hoe ga je dan een eh huis op kopen kopen en hoe ga je kapitaal opbouwen? Kan niet.
Bijna niemand in loondienst houdt geld over. Dus als je in loondienst gaat in Nederland, ja, dan is het een soort eh ja, ik noem het niet eens een gouden kooi. Dan ben je gewoon overgeleverd eh om je hele leven te gaan werken.
En dan kun je inderdaad eh prima leven. Alleen je houdt nooit wat over en je bent niet flexibel. Ja.
Nee, dus dan moet je toch hopen op dat pensioen. Ja. Dus ja eh tot je door dus ik is het toch nog de Nederlandse pensioenpot die daar dan wat eh redding aan kan geven.
N lastig. We gaan even terug ietsjes naar de nou ja eigenlijk de de hatch funds maar ook beleggingstrends voor de komende voor de komende 10 15 jaar. Wat zijn eh in in jullie optiek misschien vanuit vanuit jouw expertise ook wat zijn echt de componenten die voor de komende 10 jaar het allermeeste rendement op gaan leveren in de beleggingsportefeuilles?
Waarin zien jullie echt ehm ja, eigenlijk hetgeen wat voor de komende 10 jaar eh nou ja, de de het ja, gewoon het volledige centrale punt gaat zijn voor rendement. Wat zien jullie? Eh ik heb daar wel een duidelijke onderroep.
Wij wij ontwikkelen nu ehm eh onze funds ook samen met jou. Eh en ik zie dat je eh je wil de hele wereld scannen. Eh vervolgens wil je met tools eh ik kan heel populaire AI noemen, maar je wil met tools gewoon een maximale selectie eh doen en dan kan je heel veel datapunten combineren en snel.
Eh dus je wilt laten we zeggen een fonds hebben van eh misschien 10 hatch funds erin of funds erin en die komt met een hele lage correlatie onderling. Dus als de ene slecht gaat heeft de andere daar geen last van. Dat doe je zo stabiel mogelijk.
En dat is eigenlijk de manier waarop je wil beleggen. Dan kan het best zijn dat je in China zit in el geval India, Zuid-Afrika in in lithium, in goud, dat maakt niet uit. Maar je zorgt voor kwaliteit over een eh over de hele brandbreedte en dan want die wereld die blijft heel lang onrustig, die is verschuift.
Dus je je kunt geen Ja, concentratie nu is gewoon Ik zie het niet zitten, concentratie op dit moment. Nee, goed. En zo belegging natuurlijk ook.
Ik beleg in een fonds een levenszekeringen. Ik beleg in een fonds dat handelt een aantal fondsen handelt commodities. Een aantal fondsen handelen eh aandelen in energiebedrijven.
Ik heb een aantal multistrategy funds die vele verschillende strategieën samenvoegen. Eh bij mij zit er geen enkele correlatie tussen de 25 investeringen. Dus dat is natuurlijk perfect.
Dus als eh de aandelenmarkt zou gaan crashen, als we weer een 2008 zouden gaan krijgen, dan ga ik netto geld verdienen. Ja, dus eigenlijk dus kijk als de markt zo bullish blijft op aandelen en de en de aandelenmarkt maakt 25% per jaar, dat ga ik niet maken met een gespreide portfolio. Maar goed, over de lange lange run maakt een eh de laatste 30 jaar maakt een ETF aandelen geloof ik ook 10%.
Ja, toch wel toch? Het was altijd even zeven, nu is het 10%. Ja, maar goed.
Ja, maar goed, we als we een paar jaar slecht jaar gaat er weer omlaag. Ja, dus als ze nu gaan investeren haal je haal je de 10% denk ik niet. Snap je?
Snap je wat ik zeg? Dus eh als je nu gaat investeren haal je denk de 10% gezien is die kans niet zo groot. Ja.
Dus en mijn aan mijn selectie die ik doe maakt gemiddeld 15% per jaar en met minder dalen. Dus ik ga op lange termijn ga ik het veel beter doen. Dus meer rendement en minder dalen.
Ja. En met meer rust. Je moet ook gewoon kunnen slapen en genieten van het leven.
Sowieso dat sowieso dat is eigenlijk even platgeslagen. Wat jullie beiden zeggen is eh nou ja, risicoscore, juiste modellering, goed eh ongecorreleerde producten onderliggend daarin je allocaties eigenlijk neerzetten, zodat je op de lange termijn rustig en gespreid je je rendement kan realiseren. Dat je niet afhankelijk bent van één paard onderlig.
Je moet ook zorgen dat je niet in de verkeerde beleggingen gaat. Kijk, in de Hvind wereld, ik heb eh een slechte ervaring met een optiefonds ga ik niet meer in. Ik heb wat slecht eng, want fonds was geconcentreerd op leningen.
Dat raak ik niet meer aan. Liquiditeit. Ja.
Ja. Liquiditeit is heel belangrijk. Ja.
Dus daar daar focus ik me ook heel erg op. En ik focus me ook heel erg op het feit hoe ervaren is de manager? Eh heeft hij voldoende essence management?
Eh dat daar begint alles mee. Dus je kijk geld verliezen is niet zo erg, maar geld verliezen door fraude of door andere fouten, dat is wel heel erg. Ja, dus er zijn natuurlijk binnen die risico selectie zijn er een aantal dingen.
Dus er zijn bijvoorbeeld de kwantitatieve data. Dus wat komt er eigenlijk naar voren op het gebied van beleggingsprestatie? Maar ook regelgevend technisch van hoe is het ingericht?
Eh zit er een onafhankelijke fund administrator overheen? Plus nog kijk het naar ehm heeft het bedrijf een bepaald type omvang? Want hè als het maar bijvoorbeeld 2 of 3 miljoen assets aan de management heeft, kan het op een gegeven moment wellicht het personeel of de traders niet meer betalen.
Nou, wat gebeurt er dan met zo'n partij? eh brengt risico met zich mee. Dus er zijn eigenlijk een heel aantal facetten die eh die belangrijk zijn in die eh in die selectie.
Ja, en voor mij is natuurlijk de ervaring die ik heb heel belangrijk. Kijk, ik kan gewoon als ik met een manager spreek en er zijn een aantal voorbeelden. Ik ga geen geen namen doen, maar in Nederland als je 19 jaar ving van dan voel je altijd er iets niet klopt.
Ja, ik bedoel klopt. Of je kijkt naar de terms of je kijkt naar de mensen of je je luistert hoe de mensen praten, dan weet je al dat er iets niet klopt. Of ze hebben een fonds dat maakt dan eh meer dan 20% per jaar eh nord down year, maar ze handelen wel risicovolle producten.
Dat kan dus niet. Dus dat klopt gewoon niet. Dus gaat op een gegeven moment door leden blaast dat zichzelf op.
Ja, dan heb je gewoon eh of je misrapporteert of je hebt geluk. Nou, geluk kan niet, want je kunt niet vi jaar lang eh iedere maand een plus maken als je Ja, wij kennen inderdaad nogal wat voorbeelden. We zijn een keer in Italië geweest ook met eh ja, prachtige lek valutahandelaar te zijn.
Hele mooie hele mooie resultaten en uiteindelijk ook één grote scam eh gebleken achteraf. Nou ja, uiteindelijk door je ervaring kom je er ook eh kom je er ook op tijd achter dat je natuurlijk niet met dat soort partijen in zee gaat. Ik kan me wel heel goed voorstellen als niet wetende belegger en je komt met dat soort partijen in aanraking.
Zeker ook met de gladde praatjes. Wel de documentatie die vanuit hun in mooie waar ze moeten kijken. Kijk en ik kan ook 1000 keer uit ik kan 1000 keer uitleggen naar particulier waar ze moeten letten, maar ze begrijpen geen [ __ ] van.
Dus dat heeft helemaal geen zin. Dus ik zeg gewoon oké. Hebben ze voldoende essence de management?
heeft de manager tientallen jaar ervaring? Zit een goede fundet op. Heel belangrijk.
Ook zitten er andere institutions investors in. Eh en hoe lang ja hoe lang trackt track als ze deze dingen niet hebben, moet je er gewoon niet gaan in. En oké wil ik niet zeggen niet is een groot woord, want je hebt ook wel wat jonge gasten in Nederland kun je misschien best in gaan, maar dan moet je heel gaan oppassen.
Ja. Ja. Als je als je kijkt naar de opkomst van AI en ook steeds meer modellen die eigenlijk zich bezig gaan houden met bepaalde selectie en steeds meer eigenlijk ja, het analysewerk van mensen uit handen neemt eh of in ieder geval gedeeltelijk uit handen neemt.
Hoe belangrijk is de menselijke intuïtie nog van eh nou ja, van analisten van mensen die hgefunds selecteren de komende de komende tijd? Het zal minder worden natuurlijk, maar je hebt systematische managers. De menselijk menselijke intuïtie sowieso niet belangrijk.
En je hebt discretionary managers. Dat zijn managers die het op basis van eh analyse doen. Weer meer belangrijk.
Maar inderdaad eh ja eh ook daar zullen die analisten ook eh een grotendeels vervangen worden door AI. Is natuurlijk fantastisch. Ja, absoluut.
Dus als je als je als je kijkt naar de nou ja, eigenlijk in ieder geval de eerste laagselectie. Ja. Al kijk het nou, er zijn in eh er zijn volgens mij 10, 20 misschien 30.
000 fondsen waar men in zou kunnen participeren. Die eerste laagselectie die kan in ieder geval door een hela diligence hè. Ik bedoel als ik de diligence doe dan douw ik de documentatie dou ik als bijlaag in chatpt en dan zeg ik van eh hoe reputable is dit?
En dan krijg je gewoon een overzicht van hoe repetable iemand is. En eh qua eh regelgeving achtergrond. Fantastisch.
En je kan continu hè, je kunt gewoon continu internet scrapen, je kunt manager scrapen, je kunt acties scrapen, je kunt gewoon alles continu in de gaten houden. Dus dan krijg je continu rapportage. En nog sterker als ik eh als je een ppm moet invullen vinden mensen heel moeilijk, zou je het ook eh grotendeels door AI kunnen laten doen of je moet geld over geld overmaken is ook altijd zo irritant naar het buitenland.
En dan zeg je: "Oké, dit zijn de white details. Moet via de ABN, waar moet ik wat invullen? " Even langs een AI check dat alles alles klopt.
Ja, dat is wel een goede. Is echt top. Ja.
Ja, het is in ieder geval wel fijn bij ons in de applicatie dat dat in ieder geval voor ingevuld staat en dat er nog een aantal knopjes eh moeten worden doorlopen voordat het dan eh correct is. Even de Face ID controleren en dan eh dan klopt het. Dus dat gaat in ieder geval een stuk eh ja, stuk makkelijker.
Ehm ik zit even te kijken of wij de meeste onderwerpen hebben gehad. Misschien eh we hebben het kort gehad ook over eh nou ja, Singapore komt voorbij, Dubai komt voorbij. Er zijn bepaalde jurisdicties die interessant zijn.
Jij zelf, jij blijft in eh in Nederland ondernemen of voorlopig wel. Ja. Waarom?
Vanwege privéredenen. Oh ja, ja, ja. Maar goed, ik ben ehm ik ben eh ik ben internationaal geïnvesteerd in fondsen, niet in Nederland.
Vastgoed gaat eruit, dus ik ben internationaal geïnvesteerd. Door met name internationaal zaken. Ik ben heel veel in het buitenland.
En dan is Nederland natuurlijk eigenlijk gewoon nog steeds een hele goede plek. Ik vind het niet erg om Nederland te zijn. eh regent het en dan zit ik eh z dag achter een computer voordeel één voordeel met Nederland en regen is dat je je in ieder geval goed eh goed kan focussen.
Dus eh dus dat is alleen alleen het ene probleem is het is je wordt leeggeroofd en je wordt als profiteur weggezet door eh linkse politici. Dat is het enige nadeel. Voor de rest eh ja, ik zou in ieder geval zeggen hou je hou je hoofd cool de de komende tijd.
Eh dankjewel voor het kijken naar de Slimbeleggen podcast nummer 63 vandaag. Dankjewel Marcel Meles en dankjewel Michiel Stokman. Dank je.
En tot de volgende keer. Dankjewel. Top.
