Ewangelie o narodzeniu Jezusa - mit czy rzeczywistość?

jesteśmy tuż przed świętami Bożego Narodzenia więc trudno żebyśmy wzięli na warsztat inny temat jak właśnie ewangelie o Bożym Narodzeniu ewangelie o narodzeniu Jezusa w Betlejem o pokłonie pastuszków Ewangeli o mędrcach ze wschodu o gwieździe o narodzeniu Jezusa w ubogiej stajence i tak dalej i tak dalej no i spróbujmy sobie odpowiedzieć na pytanie tytułowe Mit czy rzeczywistość czy te fragmenty Ewangelii które właśnie o prowadzeniu gwiazdy o mędrcach którzy przybyli ze wschodu i złożyli Świętej Rodzinie drogocenne dary o pastuszkach którzy przybyli właśnie pokłonić się w grocie małemu Jezusowi czy to wszystko to są po prostu jakieś legendy

czy to jest rzeczywistość czy to są rzeczywiste wydarzenia Jaka jest wartość historyczna tych opowiadań i o czym one tak naprawdę są o co tak naprawdę chodzi Ewangeliach o Bożym Narodzeniu o narodzeniu Jezusa i teraz Zacznijmy od takiego faktu że tutaj pokazuje tabelkę że tak naprawdę ewangelie pierwotnie nie interesowały się w ogóle tematem Narodzenia i dzieciństwa Jezusa wyraźnie widać że wszystkie cztery Ewangelie swój taki właściwy początek Czyli to co chcą opowiedzieć o Jezusie to zaczynają od dorosłego Jezusa od tak naprawdę wystąpienia Jana i później właśnie Jezus objawia się nad jordanem i mamy rozpoczęcie publicznej działalności Jezusa

we wszystkich czterech Ewangeliach tak jest natomiast w dwóch Ewangeliach dodano Pewien rodzaj prologu właśnie który wraca do tematu narodzin Jezusa i ten prolog pojawia się zarówno w Ewangelii Mateusza mamy tak zwaną ewangelię dzieciństwa u Mateusza i mamy ewangelię dzieciństwa u Łukasza i może już tutaj na początku warto zauważyć że to jest pewna tendencja która obec szerzej w literaturze starożytnej mianowicie Kiedy pojawia się jakaś wielka postać to często wtórnie zaczęto też pytać o moment ich jej narodzin dlatego że tym narodzinom często miały towarzyszyć jakieś cudowne okoliczności i mamy w starożytności zachowane opowieści o narodzinach na przykład

sargona II albo o narodzinach Aleksandra Wielkiego albo w Biblii mamy o narodzinach Mojżesza Czy na rodzinach Samsona czy na rodzinach proroka Samuela i zawsze właśnie narodzen jakieś wielkiej postaci towarzyszą cudowne okoliczności jakieś cuda niezwykłe zrządzenia boskie i teraz pewnie tutaj Pojawiło się coś podobnego to znaczy kiedy ewangelie pierwotnie zaczynały od Jezusa jako dorosłego bo wyraźnie nie tylko pozostałe ewangelie o tym świadczą czyli Marka i Jana które zaczynają od tak naprawdę właśnie wystąpienia Jezusa jako dorosłych ale również w ogóle kerygmat wczesnochrześcijański jak zobaczymy sobie pierwsze nauczanie chrześcijan ono zaczyna od Jezusa dorosłego tak I w dziejach

apostolskich jak mamy przemowy na temat Jezusa i w pierwotnej katechezie w didache w pierwotnej katechezie chrześcijańskiej mamy tak naprawdę nauczanie i misję działalność Jezusa dorosłego natomiast ponieważ właśnie w starożytnej literaturze czy starożytnych opowieściach często tym wielkim postaciom towarzyszył jakiś cud związany z narodzinami tej postaci No to również w przypadku Jezusa zaczęto w końcu to z jego narodzinami czy czasem tutaj też nie wydarzyły się jakieś podobne cudowne okoliczności jego narodzin i rzeczywiście dwaj ewangeliści autorzy Ewangelii Mateusza i autor Ewangelii Łukasza dają odpowiedź na to pytanie dają odpowiedź na to pytanie właśnie tworząc ewangelię dzieciństwa Ewangelię o

narodzeniu Jezusa i teraz kiedy podejmujemy sobie wątek wartości historycznej tych opowiadań to Zwróćmy ę nawą mianowicie Ewangelia Mateusza i Łukasza Jeżeli chodzi o opis dzieciństwa Jezusa powinny być ze sobą zbieżne tak powinny mówić Mniej więcej to samo tak tymczasem co się okazuje żadne opowiadanie w obydwu Ewangeliach dzieciństwa się nie powtarza i Proszę sobie zobaczyć mamy Ewangelia Mateusza pierwsze dwa rozdziały zawierają tak naprawdę cztery teksty cztery Jakby perykopy cztery opowiadania pierwsze to jest genealogia Jezusa później jest mowa o narodzeniu Jezusa w Betlejem później jest ta opowieść o właśnie tych magach czy mędrcach ze wschodu którzy przybywają

żeby pokłonić się nowonarodzonemu królowi żydowskiemu i czwarta opowieść jaką daje nam Mateusz to jest opowieść jak to Jezus z rodzicami musi uciekać do Egiptu dlatego że Herod wydał dekret o rzezi niewiniątek w Betlejem i okolicach prawda święta rodzina ucieka do Egiptu tam się Chroni i później kiedy już rś niewiniątek przejdzie przeminie Oni wracają Tymczasem jak otworzymy ewangelię Łukasza i pierwsze dwa rozdziały Czyli też tą ewangelię dzieciństwa to zobaczymy co innego zobaczymy najpierw w ogóle zapowiedzi o narodzinach Świętego Jana później mamy Zwiastowanie Maryi w nazarecie później mamy nawiedzenie Świętej Elżbiety w a karem i Narodzenie Świętego

Jana Chrzciciela WJ karem i dopiero mamy później opowieść o narodzeniu Jezusa ta jedna perykopa czy ta jedna opowieść Powiedzmy że powtarza się z Ewangelią Mateusza ale zaraz zobaczymy że Ci dwaj ewangeliści inaczej opowiadają o narodzeniu Jezusa zamiast magów ze wschodu jak to było Mateusza pojawia się Pokłon pastuszków tak ci pasterze z pól Betlejem przybywają żeby pokłonić się w groć Jezusowi później Jezus zostaje obrzezany i ofiarowany w świątyni tam prawda swoje proroctwa wypowiadają Symeon i Anna i Jezus z rodzicami wraca do Nazaretu tam później jeszcze mamy ten epizod 12-letniego Jezusa w świątyni który się zgubił i

później został odnaleziony więc widzimy że już tutaj pierwsza taka uwaga pokazuje że obydwie ewangelie dzieciństwa to są zupełnie różne teksty one nie tylko są różne bo gdyby były jeszcze różne to pół biedy ale one są też miejscami sprzeczne to znaczy miejscami nie zgadzają się ze sobą na przykład według Ewangelii Mateusza rodzice Jezusa w ogóle mieszkali w Betlejem i tam Jezus się urodził Natomiast w Ewangelii Łukasza rodzice Jezusa mieszkają w nazarecie No i muszą jakimś sposobem przybyć do Betlejem żeby tam mógł się urodzić więc Łukasz pisze o spisie ludności Tak więc tu już mamy pierwszą taką

niezgodność Druga taka duża niezgodność dotyczy tego co było po narodzeniu Jezusa Mateusz opowiada o ucieczce do Egiptu i rzezi niewiniątek tak że Jezus Malutki został zabrany przez rodziców z Betlejem i rodzina uszła do Egiptu tymczasem zupełnie coś przeciwnego opowiada Łukasz dlatego że mówi że oni normalnie w tym Betlejem mieszkali znaczy w tym Betlejem przebywali Kiedy Jezus się narodził został obrzezany i ofiarowany w świątyni i zaraz Ewangelista dodaje że zaraz po tym wrócili do Nazaretu czyli w ogóle nie ma Ucieczki do Egiptu w ogóle nie ma rzezi niewiniątek więc już pierwsza uwaga pokazuje że te dwie

opowieści one są tak naprawdę niezależne od siebie to znaczy obydwaj ewangeliści tworzą pewnego rodzaju Ewangeli dzieciństwa Ewangeli na temat narodzenia Jezusa natomiast Tworzą ją zupełnie niezależnie od siebie i kierują się innymi źródłami innymi przesłankami i innymi jakimiś danymi wyjściowymi to znaczy te dwie opowieści do sieb oczywiście powiedzmy od razu że pewne istotne elementy się powtarzają to nie jest tak że one zupełnie się nie zgadzają to znaczy mamy pewne istotne elementy i to jest bardzo ciekawe to jeszcze podkreślę za chwilę które w obydwu Ewangeliach są zgodne zgodne mamy rodziców Maryi rodziców Jezusa Przepraszam czyli właśnie Maryję

i Józefa zgodne mamy to że oni byli małżeństwem a przynajmniej po tej pierwszej części czyli takich zaślubin zgodne mamy Betlejem zgodne mamy to że Jezus narodził się za panowania Heroda że narodził się w sposób cudowny boskim zrządzeniem i że narodził się za panowania Heroda Czyli mamy takie kluczowe pewne podobieństwa Jezus narodził się w Betlejem za panowania Heroda z rodziców przynajmniej w tym ziemskim aspekcie ziemskimi rodzicami byli Józef i Maryja natomiast wszystkie inne szczegóły okazują się zupełnie inne okazują się zupełnie inne więc już tutaj widzimy że dst No nie mogą uchodzić Za źródło stricte historyczne dlatego

że mamy dwie bardzo różne wersje dwie bardzo różne wersje i często w biblisty wyjaśnia się to w ten sposób że w Ewangelii Mateusza mamy przedstawioną tak zwaną perspektywę Józefa perspektywę mężczyzny perspektywę żydowską zwłaszcza chodzi jeżeli chodzi o perspektywę Józefa i to rzeczywiście widać w jego Ewangelii podczas gdy Łukasz by przestawiał perspektywę Maryi jak sobie Zobaczymy do tekstu właśnie Ewangelii Mateusza to tak jak powiedziałem w tych dwóch rozdziałach mamy cztery mniej więcej równomierne perykopy cztery równe teksty najpierw mamy rodowód Jezusa o rodowodzie pamiętacie nagrałem inny odcinek o rodowodach właśnie z Ewangelii Mateusza i Łukasza mamy tu

na kanale odcinek więc bardzo zachęcam żeby sobie ten odcinek o rodowodzie oglądnąć bo ja będę pominę w ogóle dzisiaj temat rodowodu ale pierwsza opowieść to jest rodowód druga opowieść u Mateusza to jest Narodzenie Jezusa a w drugim rozdziale tak mówiliśmy mamy mędrców ze wschodu i później ucieczkę do Egiptu i teraz Jeżeli chodzi o Narodzenie Jezusa to tak jak powiedzieliśmy w Ewangelii Mateusza jest ona wyraźnie przedstawiana to Narodzenie Jezusa jest wyraźnie przedstawiane z perspektywy Józefa to znaczy tutaj mężczyzna Józef Po pierwsze to jego perypetie są tu pokazywane to jego też jakieś dylematy jego trudność zrozumienia tej

sytuacji co się tak naprawdę dzieje prawda Ewangelista Mateusz zaznacza że Maryja znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego i jej mąż Józef który był człowiekiem sprawiedliwym No a tu nagle po pierwszej uroczystości zaślubin nagle Maryja jest w ciąży nie z nim bo on z nią nie współżył no więc co się okazuje No dla Józefa to była oczywista sprawa musiała z kimś spać więc jakiś rodzaj cudzołóstwa gdzieś się więc albo żeby jej nie właśnie narazić na zniesławienie albo jeszcze co gorszego Na karę śmierci No bo w Starym Testamencie za cudzołóstwo groziło ukamienowanie Józef zamierza ją potajemnie

oddalić tak co też No nie byłoby dla niej dobre ale przynie uchronił ją od właśnie takiego publicznego publicznego odium i teraz wam wyraźnie widzimy perspektywę Józefa jego trud zrozumienia sytuacji i to jemu uwaga objawia się anioł I to jego poucza że tak naprawdę to dziecie narodziło się z Ducha Świętego i tak dalej i tak dalej więc perspektywa w Ewangelii Mateusza to jest wyraźnie perspektywa Józefa natomiast kiedy otworzymy ewangelię Łukasza to zobaczymy tam opowiadania właśnie o narodzeniu Jana ale przede wszystkim Właśnie tutaj mamy perspektywę Maryi bo to Maryja Maryi ukazuje się anioł do niej przychodzi ta

informacja że stanie się właśnie brzemienną za sprawą Ducha Świętego i to jej dylematy są tu pokazane Tak to Maryja pyta jakże się to stanie skoro nie współżyłam jeszcze z mężem prawda jej trud zrozumienia tej sytuacji Jest tutaj uwypuklony i to jej objawia się archanioł i to jej tłumaczy poszczególne rzeczy nie Zresztą później w drugim rozdziale Ewangelista Łukasz bez przerwy będzie właśnie zwracał uwagę na perspektywę Maryi chociażby ując że Maryja rozważała te sprawy w swoim sercu że ona brała do siebie jakby cały czas kontemplować waża je w swoim sercu A to chodzi akurat o to jest

scena po pokłonie pastuszków tak że nagle przychodzą do Betlejem pastuszkowie i kłaniają się Jezusowi i Maryja rozważa te sprawy w swoim sercu później ponownie kiedy pojawia się proroctwo Symeona i Anny tu Znowu się pojawia chociażby ta to sformułowanie matka jego chowała wiernie wszystkie te wspomnienia w swym sercu to jest też ciekawa uwaga Łukasza bo ona świadczy z jednej strony że faktycznie Łukasz ma perspektywę wyraźnie maryjną jakby z perspektywy Maryi przedstawia Narodzenie Jezusa natomiast to że On podkreśla że Maryja chowała wiernie wszystkie te wspomnienia w swoim sercu może też oznaczać tutaj jakieś źródło wiedzy Łukasza na

temat tamtych wydarzeń być może to ciągłe podkreślanie że Maryja zachowywała wiernie wspominała rozważała tamte wydarzenia jest jakimś znakiem że Łukasz od samej Maryi mógł co nieco się dowiedzieć na temat narodzin Jezusa wtedy by okazywało się że to wersja łukaszowa jest bardziej prawdopodobna Zresztą pastuszkowie to jest bardziej prawdopodobna wersja pokłonu niż to że przyjechali jacyś królowie czy mędrcy ze wschodu wtedy Ewangelia Mateusza byłaby bardziej taka powiedzmy symboliczno teologiczna W każdym razie mamy te dwie ewangelie Tak widzimy wyraźnie że one różnią się zaraz to zobaczymy lepiej ale tu już widać że one różnią się wyraźnie między sobą

same różnice nie byłyby problematyczne gdyby nie to że czasem są wersje tak jak powiedziałem sprzeczne Ewangelia Mateusza Wyraźnie pokazuje perspektywę Józefa Ewangelia Łukasza perspektywę Maryi i tutaj jeszcze jest jedna ciekawa taka różnica A z drugiej strony podobieństwo między tymi dwoma ewangeliami dzieciństwa mianowicie obydwaj ewangeliści komponują swoją Ewangelię dzieciństwa czyli ten prolog do właściwej Ewangelii komponują ją na podstawie tekstów ze Starego Testamentu to Stary Testament staje się źródłem staje się wzorcem staje się takim jakby odniesieniem dla opowiadania o Jezusie Zaraz spróbujemy to pokazać czyli obydwa jakby budują ten chrystologiczny wizerunek tą odpowiedź na pytanie o Jezusa

na podstawie tekstów ze Starego Testamentu z tym że w Ewangelii dzieciństwa Mateusz głównie cytuje Stary Testament bezpośrednio przytacza cytaty ze Starego Testamentu chociażby wprowadzając je takimi formułami A stało się tak aby się wypełniło pismo wypełniło się słowo Boga tak albo tak spełniło się słowo proroka na przykład cytuje proroka Jeremiasza Mateusz czyli Mateusz wprowadza bezpośrednie cytaty ze Starego Testamentu natomiast Łukasz również mówi o Ewangelii dzieciństwa cytatami ze Starego Testamentu ale bardziej używa słów aluzji odniesień i odwołań do Starego Testamentu to nie będzie takich bezpośrednich cytatów to raczej będą słowa Starego Testamentu oczywiście wersji greckiej czyli wersji

septuaginty oraz wyraźne aluzje do Starego Testamentu No i obydwa to co powiedziałem łączy obydwie ewangelie dzieciństwa to że historyczność tych opisów wyraźnie ustępuje i zaraz to pokażemy chrystologii czyli odpowiedzi na podstawowe pytanie jakie mają dać nam ewangelię dzieciństwa A to podstawowe pytanie już tutaj to będzie jedna z konkluzji naszego dzisiejszego wykładu że to podstawowe pytanie na które chcą odpowiedzieć ewangelię dzieciństwa to nie jest to ile było mędrców ze wschodu czy skąd pastuszkowie dowiedzieli się o Jezusie albo jakie dary złożyli ci lub tamci tylko podstawowe pytanie Ewangelii dzieciństwa jest takie kim jest Jezus i te ewangelie

będą chciały odpowiedzieć na właśnie zbudować pewną opowieść bo starożytni budowali teologię przypominam już to kiedyś mó na innym wykładzie starożytni budują teologię nie poprzez traktaty teologiczne jakieś formuły dogmatyczne tylko poprzez hak gady czyli święte opowieści poprzez opowieści poprzez opowiadania Tak i teraz tutaj w tych Ewangeliach właśnie jest budowana opowieść która ma wykazać kim jest Jezus i odpowiedzieć właśnie na To kluczowe pytanie o tajemnice Jezusa obydwie ewangelie dzieciństwa powstały jak się wydaje trochę później niż właściwe Ewangelie i są pisane z perspektywy popal z perspektywy wiedzy o Jezusie zmartwychwstałym tak i dlatego ewangeliści pozwolą sobie w tych

Ewangeliach na różne opowiadania które będą miały podkreślić właśnie wagę kim jest Jezus i teraz właśnie spróbujmy sobie już przejść do konkretów czyli przeanalizujmy sobie przynajmniej niektóre elementy z punktu widzenia historycznego czy rzeczywiście możemy mówić Jakieś historyczności danego opowiadania W ewangelii czy raczej jest to mit raczej jest to legenda raczej jest to baśń czy rodzaj opowieści pierwszy taki charakterystyczny moment w Ewangelii Mateusza to jest oczywiście ta gwiazda tak gwiazda która ukazała się na wschodzie i która prowadzi mędrców do groty betlejemskiej do Betlejem Otóż to są badania które wielu egzegetów powtarza biblistów wielu różnych opracowaniach to jest

Ja tutaj to [Muzyka] skumulowało brak jest jakichkolwiek świadectw o gwieździe przede wszystkim w Ewangelii Łukasza gdyby taka gwiazda się pojawiła no niemożliwe żeby Łukasz nie wspomniał o tym tymczasem Łukasza zupełnie jest to przemilczane Poza tym jest to przemilczane u Józefa flawiusza czyli żydowskiego historyka i innych ważnych historyków tamtego czasu Czy to żydowskich czy rzymskich a Flawiusz opisuje bardzo szczegółowo różne aspekty z Jerozolimy z Judei z Betlejem i tak dalej więc całkowite milczenie o gwieździe zarówno w innych Ewangeliach jak i u flawiusza No już poddaje wątpliwość tą sprawę kolejna przesłanka niezwykła gwiazda z drugiej strony jest

bardzo popularnym literackim motywem jeżeli właśnie mówimy o opowieściach o narodzinach wielkich postaci to znaczy gwiazda pojawia się chociażby w opowieści o narodzinach Aleksandra Wielkiego czy chociażby cesarza Oktawiana Augusta cesarza rzymskiego więc to już pokazuje że motyw gwiazdy jest takim motywem literackim podkreślającym właśnie że oto tutaj rodzi się jakaś wielka postać Tym bardziej że w starożytności o której my mówimy było głębokie przekonanie że przyjściu na świat wybitnej postaci towarzyszą specjalne znaki na niebie tak że to są jakieś że niebo tutaj zapowiada Narodzenie się jakieś wybitnej postaci a zwłaszcza samo sformowanie Ewangelii bo zwróćcie uwagę Wróćmy tu

do Ewangelii Mateusza która mówi O właśnie gwieździe to będzie w drugim rozdziale kiedy mędrcy przychodzą właśnie i mówią o gwieździe to mówią że ujrzeliśmy jego gwiazdę na wschodzie Jeżeli oni nawet dodają ten zeker że to jest jego gwiazda to tutaj mamy dodatkowo takie bardzo charakterystyczne przekonanie starożytnych że w ogóle każdemu człowiekowi towarzyszy jakieś ciało niebieska jakaś gwiazda ale najwybitniejszym postacią Właśnie to są te największe ciała niebieskie najbardziej widoczne na niebie największe gwiazdy to znaczy rzeczywiście sformowanie jego gwiazda z Ewangelii wskazuje że to nie jest tak po prostu ciało niebieskie tylko to jest związane z tym

przekonaniem że no ludziom rodzącym się towarzyszy jakby narodziny nowej gwiazdy pojawia na niebie a kiedy człowiek umiera ta gwiazda gaśnie Ale zwłaszcza dotyczy to właśnie jakichś wybitnych postaci i kolejna przesłanka która mówi nam Jaka jest napr jak jest prawdziwy charakter gwiazdy która się pojawiła w tym opowiadaniu to jest to że w Biblii jak i poza Biblią gwiazda to jest wyraźny symbol mesjański i Królewski tutaj przytaczam tylko jeden fragment z Biblii do którego nasz Ewangelista Mateusz bardzo wyraźnie nawiązuje ale takich fragmentów wicej chodzi nam o słynne proroctwo balama z Księgi Liczb kiedy prorok balam jakby widząc

Izraela zapowiada przyszłego Mesjasza i mówi tak prorok balam widzę go lecz jeszcze nie teraz dostrzegam go ale nie z bliska wschodzi gwiazda z Jakuba a z Izraela podnosi się berło Piękny mamy paralelizm synonimiczny Proszę zwrócić uwagę wschodzi gwiazda z Jakuba a z Izraela podnosi się berło wchodzi podnosi się gwiazda berło z Jakuba z Izraela to są synonimy to jest paralelizm synonimiczny o którym też opowiadałem już kiedyś i gwiazda jest tu wyraźnie zestawiona z berłem a więc symbolem panowania symbolem królewskim więc zarówno w Biblii jak i poza Biblią bo tutaj też pokazuje może nie pokazuje przykład

ale wskazuje na również teksty kumra Otóż w tekstach kumra z tej wspólnoty niezwykłej wspólnoty z kumran jak i w targum palestyńskim gwiazda jest wręcz utożsamiana z osobą Mesjasza Czyli widzimy że zaczyna pisać wraca do tematu dzieciństwa Jezusa chcąc podkreślić wielkość tego który się ma teraz narodzić mówi o gwieździe bo gwiazda Po pierwsze jak powiedzieliśmy symbolizuje przekonanie o Narodzenia wybitnej postaci za zrządzeniem Bożym mówi o postaci królewskiej że to się narodzi król a w kontekście biblijnym wprost mówi się o mesjaszu który właśnie którego ma symbolizować narodzona gwiazda No i wreszcie ostatni argument który też to potwierdza

mianowicie na starożytnych monetach wś świ grecko-rzymskiego o którym tu mówimy nad głową władcy umieszczano symbol gwiazdy co jest oczywiście znowu podkreśleniem symbolem ich królewsko więc fakt że o gwieździe poza Mateuszem nikt nigdzie nie wspomina A z kolei gwiazda pełni tak istotną rolę W opowiadaniach o narodzinach i ma tak głęboką symbolikę biblijną wyraźnie sugeruje że gwiazda ma tu charakter legendarny i wskazuje właśnie na to kim jest Jezus tak motyw mesjański motyw królewski oczywiście były poszukiwania gwiazdy już to już słynny Kepler tak astronom fizyk gdzieś tam właśnie Wspomniał że to musiała być jakaś koniunkcja No bo wiecie

że ewangelie dzieciństwa No zresztą do dzisiaj tak jest ale przez setki lat tak było że wszystkie ewangelie były czytane tylko tak bardzo historycznie kronikarską prawda że wszystko tam jest prawdą W każdy możliwy sposób a zatem nawet astronomowie tacy jak Kepler szukali jaka to gwiazda się zapaliła na niebie i prawda jaka to gwiazda miałaby prowadzić mędrców No i nawet wskazywano że tu może była jakaś koniunkcja różnych planet coś tam to są takie badania różne i tak dalej ale od razu uprzedzam i od razu tutaj troszkę dystansuje się i zachęcam do tego Bo tego typu badania one

nie jakby nie uchwyca One nie dotykają istoty przesłania Ewangelii tak symbol który stosuje Mateusz Tutaj jest wyraźnie symbolem narodzin niezwykłej postaci ze rządzeniem Bożym a przede wszystkim postaci króla i postaci Mesjasza Tak i teraz kolejna sytuacja czyli ci nasi sławni mędrcy ze wschodu mędrcy de facto tam się pojawia termin magoi już to nawet Pokażmy w Ewangelii Mateusza w tym drugim rozdziale Proszę zobaczyć mamy termin magoi magoi dosłownie by trzeba przetłumaczyć jako magowie Ale ja wiem że bibliści niektórzy się właśnie zrzy maaj na termin mędrcy Czy królowie Dzisiaj mamy święto Trzech Króli więc tradycja później Ludowa

Zrobiła z nich mędrców a później Zrobiła z nich w ogóle królów Natomiast ja się nie zram na termin mędrcy dlatego że ch oryginale są magowie bo starożytni magowie ich funkcja to była również funkcja jakby takiej wiedzy mądrości filozofii i przyrodoznawstwa tak Czyli badanie w ogóle świata Planet astronomii astrologii oni się takimi rzeczami zajmowali więc można ich Myślę że tak bez jakiegoś dużego nadużycia nazywać mędrcami natomiast opowieść o mędrcach ma wyraźnie charakter legendarny to to że przybyli ze wschodu prawda nie wiadomo skąd jacyś właśnie astronomowie badacze taka opowieść wyraźnie przypomina kilka scen biblijnych I znowu u

Mateusza ma bardzo taki charakterystyczny rys przesłania rys teologiczny mianowicie po pierwsze scena przybycia mędrców do Jerozolimy i do Betlejem przypomina wizytę królowej Saby u króla Salomona tak to królowa Saby przybywa właśnie ze wschodu i obdarowuje króla Salomona złotem i darami tak samo jak robią mędrcy nie bo jest zachwycona jego mądrością chce docenić prawda Zresztą tutaj mądrość Salomona Jezus jest jakby takim antytyp wypełnieniem postaci Salomona ale przede wszystkim Mateusz nawiązuje nie tylko do postaci przybycia królowej Saby przede wszystkim nawiązuje Mateusz do psalmu 72 oraz do proroctwa Izajasza psalm 72 mówi tak królowie tarszisz królowie Tu powinno

być tak Królowie tarszisz i wysp przynoszą O przepraszam to mam napisane po hebrajsku więc sobie Zmieńmy królowie piszmy to po polsku Królowie tarszisz i wysp przyniosą dary Królowie szeby i Saby złożą daninę to jest nawiązanie do tej królowej Saby i oddadzą mu Pokłon to już jest mowa rzeczywiście o jakichś ludziach wschodu którzy przybywają do Jerozolimy oddać Mesjasz Pokłon nie i to samo mówi praktycznie Księga Izajasza prorok Izajasz w rozdziale 60 kiedy mówi coś takiego i pójdą narody do twojego światła królowie do blasku twojego wschodu do ciebie zamorskie zasoby Narodów przyjdą ku Tobie wszyscy oni przybędą

ze Saby zaofu złoto i Kadzidło nucąc radosne hymny na cześć Pana Mateusz dokładnie powtarza nie tylko ten motyw właśnie przybycia mędrców ze wschodu ale nawet powtarza te same dary za ofiarują złoto i Kadzidło Mateusz dodaje do tego Mir czyli kolejny drogocenny materiał właśnie pochodzący od ludzi Wschodu więc tutaj to podałem tylko dwa teksty ale tak naprawdę w ogóle w Starym Testamencie mamy więcej tego typu jakby aluzji przesłanek że właśnie że Ludzie Wschodu przybędą władcy do Mesjasza aby oddać mu Pokłon i to co widzimy w Ewangelii Mateusza jest wyraźną stylizacją czy jest hak gad właśnie jest

t czasem się mówi o tym midrasz tak czyli taka opowieść która bazuje na tekstach Starego Testamentu tak albo próbuje wydobyć z nich przesłanie takie homiletyczne podobną funkcję midrasza ma właśnie hak gada Zresztą niektórzy bibliści wprost nazywają ewangelię dzieciństwa hak gad chrystologiczny czyli opowieścią która ma taki budujący teologiczny religijny charakter więc te dwa teksty i inne bo tak jak tut pokazuje również w apokaliptyce żydowskiej motyw pogan którzy poszukują w Izraelu zbawienia przybywają do góry świętej Syjon to jest bardzo ważny motyw apokaliptyczny motyw prorocki w Starym Testamencie on się pojawia i ci królowie ci nasi mędrcy wyraźnie

pełnią taką rolę tych którzy realizują te wszystkie zapowiedzi mesjańskie Starego Testamentu No i przede wszystkim przybycie mędrców ze wschodu to jest obraz sytuacji pierwotnego kościoła otwartego na pogan to znaczy już od głębokiej starożytności chrześcijańskiej Ta scena przybycia mędrców jest właśnie tak interpretowana że oto chrześcijaństwo kościół otwiera się na świat pogański oto świat pogański odwrotnie uznaje w Jezusie Mesjasza Przybywa do niego i uznaje No właśnie słowa mędrców są tu niesamowite nie że oni szukają nowonarodzonego króla żydowskiego To jest niesamowite że akurat Wróćmy do ewangelii o mędrcach oni mówią że właśnie Gdzie jest nowonarodzony król żydowski tu

jest wyraźne zderzenie i taka antyteza między herodem jako nieprawdziwym według Ewangelisty nieprawdziwym królem żydów Tak On kupił sobie ten tytuł nabył go nieprawnie A prawdziwym królem Żydów którym jest właśnie Mesjasz nie I mamy tak tak zderzenie takie napięcie właśnie pomiędzy prawdziwym królem żydowskim jak którego szukają mędrcy a tym nieprawdziwym królem którym jest Herod nie więc już od starożytności chrześcijańskiej właśnie w ten sposób interpretowany przybycia mędrców to jest motyw teologiczny który ukazuje że oto świat pogański rozpoznaje w Jezusie Mesjasza i oto kościół otwiera się na pogan otwiera się na pogan i żeby nie było że tylko

ja opowiadam tutaj o tych tekstach jako o hak gadzie No to przytaczam cytat z komentarza księdza profesora Antoniego paciorka z nowego komentarza biblijnego który mówi na temat właśnie tych perykop sporo racji przemawia przeciwko traktowaniu perykopy jako ściśle historycznej relacji o gwieździe i mędrcach nie wspomina ani słowem Ewangelista Łukasz to co podkreślili to jest Pierwsza ważna przesłanka także historyk żydowski Flawiusz nic nie mówi o opowiadanych przez Mateusza wydarzeniach szczególności w nowej gwiazdy również opowiedziane przerażenie jakie miało dotknąć Heroda i całą Jerozolimę z nim Jest historycznie wątpliwe z tego powodu że król ten był tak znienawidzony przez

żydów iż wiadomość o narodzeniu Mesjasza mogła wywołać jedynie wielką radość a nie przerażenie i tutaj ksiądz paciorek zwraca uwagę rzeczywiście na kolejny istotny aspekt który podkreśla nie tyle historyczne ale teologiczne znaczenie tej perykopy dlatego że właśnie ona mówi o przerażeniu Heroda i całej Jerozolimy z nim a słusznie egzegeta zauważa że przecież mieszkańcy Jerozolimy którzy nienawidzili Heroda Wielkiego tak naprawdę ucieszyli by się z narodzin prawdziwego Mesjasza prawdziwego króla żydowskiego tak tutaj Mateusz robi co innego tutaj przesłanie jest inne Mateusz uprzedza to co się wydarzy później to znaczy Jerozolima rzeczywiście stanie przeciwko Jezusowi czy Jerozolima potępi Jezusa

tak przerazi się Jezusem ale dokona się oczywiście to podczas trid męki śmierci zmartwychwstania Jezusa nie także Mateusz Tutaj uprzedza budując jakąś taką komityw czy jakiś sojusz pomiędzy herodem a Jerozolimą pomiędzy władcą ze strony Rzymu a przewodniczącymi Jerozolimy tak naprawdę uprzedza fakty które będą ważne ale już z punktu widzenia dorosłego Jezusa w czasy dzieciństwa nie i teraz idziemy dalej z cytatem zdumiewa także fakt bez czynności Heroda wobec otrzymanej informacji o narodzeniu się w Betlejem Mesjasza zwłaszcza że Betlejem odległy był Jerozolimy o kilka kilometrów i wystarczyło posłać odpowiednich ludzi którzy dokładnie poinformowali by o dalszych krokach mędrców

rzeczywiście Herod który rzeczywiście słynął przecież z takiej podejrzliwości a Betlejem był oddalony kilka kilometrów No to miałby czekać d lata praktycznie na jakąś informację od mędrców a przecież kiedy jej nie dostał No bo mędrcy ostrzeżeniu tu jest słuszne podkreślenie że ten aspekt ma znowu charakter bardziej teologiczny a nie historyczny bo tutaj znowu no ja nie będę wchodził wszystkie elementy Bo słuchajcie byśmy tutaj siedzieli do nocy i analizowali ale znowu tu jest niezwykły aspekt teologiczny tego fragmentu bo to że mędrcy odchodzą inną drogą to było na wiele sposobów interpretowane mamy mamy przynajmniej cztery takie wielkie interpretacje

w tradycji chrześcijańskiej ale przytoczę może tylko jedną to że mędrcy wracają inną drogą do swojej krainy czyli omijają Heroda to już Ojcowie Kościoła starożytnej ze starożytności chrześcijańskiej tłumaczą to że spotkanie z Jezusem zmienia tak Czyli ci mędrcy którzy wracają inną drogą do swojej ojczyzny oznacza że zostali Przemienieni że to to spotkanie z Jezusem nowonarodzonym królem żydowskim ich zmieniło ich przemieniło i to dlatego właśnie ta inna droga tak bo droga jest symbolem życia człowieka w biblii Nie idziemy dalej z cytatem wreszcie na temat kosztownych darów złożonych przez mędrców Ewangelii nic nie wiadomo tego rodzaju dary mogłyby

znacznie ułatwić życie Józefowi i Maryi ale nie mamy najmniejszego śladu jakie by było ich dalsze przeznaczenie No więc to są takie tylko przykłady uwag które No pokazują że tekst mateuszowy z Ewangelii o mędrcach nie jest tekstem ważniejsze nawet są te uwagi które podałem wcześniej o symbolice gwiazdy które pokazują wyraźnie jakie jak wielkie przesłanie teologiczne Kryje ten tekst i to będzie też drugi taki druga konkluzja w ogóle mojego wykładu że te teksty Ewangelii dzieciństwa one mają potężne przesłanie teologiczne to nie są teksty ckliwe takie ludowe takie opowiastki moralizuje i i takie dydaktyczne jak my często z

nich wyciągamy śpiewając kolędy o marznący n sianku Jezusku jak to źli mieszkańcy Betlejem go nie przyjęli Czyli my robimy z Ewangelii dzieciństwa często taką właśnie pobożnością ludową taką moralność upominania i nakazywanie czy jakąś taką cliwo historię wzruszeń tymczasem ewangelie tutaj chcą odpowiedzie na pytanie kim jest Jezus nie ta gwiazda symbol Królewski mesjański mędrcy jako symbol spełniania się wszystkich prw Starego Testamentu o poganach którzy przychodzą do Jerozolimy i rozpoznają w Izraelu Mesjasza nie tu jeszcze ksiądz paciorek zwraca uwagę na też inne elementy takie nie historyczne informacja o pojawieniu się gwiazdy nasuwa pytanie czy istotnie potrzebny był

taki przewodnik skoro Betlejem oddalone było od Jerozolimy kilka kilometrów i w jaki sposób można stwierdzić że światło zatrzymało nad miejscem gdzie było dzieci już z tego wynika że informacja ma charakter bardziej teologiczny niż historyczny to znaczy rzeczywiście jak ta gwiazda miała oświetlać miejsce narodzenia Jezusa my sobie wyobrażamy czasem nie wiem że to był taki reflektor który tak jak w teatrze nie wiem oświetla jakąś scenę No ale gwiazda jest wysoko tut jakby gwiazda miała się zatrzymać Co oznacza że miała oświetlać jedno miejsce nie Więc to to historycznie w ogóle się nie klei nie więc więc tak

to jest i teraz jeszcze Mateusz właśnie przytaczając perykop o mędrcach mówi że o to spełnia się prw z Księgi michas tak wypytywanie Mesjasza w Betlejem Otóż Mateusz dokonuje tu jednej bardzo istotnej zmiany wobec tekstu Starego Testamentu który cytuje wydaje się że Mateusz nie cytuje dokładnie ani tekstu mas oriego czyli hebrajskiego Ani septuaginty bo po pierwsze zmienia efrata z pierwszego stychu na ziemię Judy ale to jest mniejsza zmiana ale ważniejsza zmiana jest w drugim stychu bo w Starym Testamencie zarówno wersji hebrajskiej tekst masorecki jak i w septuagincie jest powiedziane że Betlejem efrata jest najmniejsze spośród tysięcy

w judzie to samo mówi septuaginta Betlejem efrata jest jesteś najmniejsze spośród tysięcy w judzie a Mateusz mówi tak a ty Betlejem ziemi Judy Nie jesteś wcale na spośród książąt Judy Mateusz jakby można powiedzieć zmienia w ogóle znaczenie proroctwa Starego Testamentu na przeciwne w tym aspekcie że najlsze a on mówi że nie jest najmniejsze oczywiście co chce osiągnąć Tym sposobem No chce podkreślić rangę Betlejem jako miasta dawidowego tak że to nie jest najlsze miejsce że to tu się narodzi Mesjasz tak Mateusz dokonuje takiej ciekawej zmiany wobec proroctwa które cytuje później cytuj jest mowa o tym że

Mesjasz będzie panował w Izraelu Mateusz natomiast cytuję że z ciebie wyjdzie władca nie ten który panuje tylko władca który będzie pasterzem ludu mego Izraela więc znowu zwraca uwagę na coś czego nie ma w tym proroctwie a mianowicie na funkcję pasterz nowan a pasterzem przecież będzie Dawid tak pasterzem będzie wcześniej Abraham Mojżesz a później przede wszystkim król Dawid więc Mateusz cytuje prosta ze Starego Testamentu ale widzimy że też podchodzi do nich dosyć swobodnie bo zależy mu na wykazaniu właśnie tajemnicy Jezusa odpowiedzi na pytanie kim on jest i podkreśleniu tego na różny sposób i teraz idziemy dalej

kolejna ta druga wielka perykopa u Mateusza to jest Ucieczka do Egiptu i znowu trzeba powtórzyć że historycznie jest to opowiadanie mało wiarygodne to znaczy po pierwsze inne ewangelie w ogóle nie wspominają o pobycie Jezusa w Egipcie co więcej Ewangelia Łukasza jak wspomniałem wcześniej zawiera wersję niezgodną z tym tekstem dlatego że mówi że zaraz po obrzezaniu i ofiarowaniu w świątyni święta rodzina wróciła do Nazaretu Tymczasem tu jest mowa że oni uciekli ostrzeż przez anioła uciekli do Egiptu poza tym Mateusz podaje informacj O tak dalekiej podróży bo to Egipt to jest jednak kawał drogi Jezusa Maryi i

Józefa tymczasem zupełnie pomija w ogóle jakiś kontekst historyczny czyli jaką drogą mieliby się tam udać Ile trwała ta podróż gdzie się zatrzymali i jak długo przebywali w Egipcie więc tutaj widać że Mateusza w ogóle nie interesuje szczegóły techniczne Mateusz umieści ucieczkę do Egiptu Jezusa zupełnie innego powodu niż historyczny mianowicie zaraz o tym powiemy to będzie próba upodobnienia Jezusa do Mojżesza i pokazania że Jezus tak naprawdę jest drugim mojżeszem jest nowym mojżeszem wspomniany tylko u Mateusza na temat pobytu Jezusa w Egipcie później oczywiście zostanie uzupełniony w literaturze apokryficzne czyli pozabiblijne te braki zostaną uzupełnione o różne

fantastyczne legendy związane z pobytem Jezusa w Egipcie między innymi jest taka legenda że to Jezus w Egipcie miał się nauczyć jakiejś sztuki czarns sztuki magicznej od egipskich magów i tak dalej więc później oczywiście wyobraźnia Ludowa literatura apokryficzna wykorzysta tą opowieść u Mateusza tak jak powiedziałem żadni inni ewangeliści o tym nie wspominają natomiast później zostanie to wykorzystane i tak naprawdę właśnie przejdźmy do tego tematu związanego z postacią Jezusa i Mojżesza Bo po to Święta Rodzina według Mateusza ma Uciec do Egiptu żeby uniknąć rzeź niewiniątek i teraz znowu rzeź niewiniątek czy tekst historyczny czy wydarzenie historyczne Herod

który nakazał się pacz przyjść do Betlejem i okolic i powybijał takiego wydarzenia zarówno w źródłach chrześcijańskich czyli innych chociażby Ewangeliach dziejach apostolskich innych wczesnych tekstach jak i w tekstach żydowskich czy rzymskich a takie wydarzenie No mogłoby się powinno się pojawić tak z kolei to jest wyraźna aluzja do historii Mojżesza i zanim powiem te aluzji to powiedzmy że tutaj mamy pewne przesłanki historyczne to znaczy przede wszystkim historyczną postacią jest postać Heroda Wielkiego za czasów którego rodzi się Jezus historyczny jest fakt tego że Herod był rzeczywiście władcą despotycznym władcą który nie bał się wydawać wyroki śmierci na

kogokolwiek kogo podejrzewał o chęć odebrania mu władzy tak Herod przecież skazuje na śmierć pod koniec swojego życia trzech własnych synów arystobul Aleksandra i antyp właśnie dlatego że podejrzewał że oni chcą odebrać mu władzę jeszcze za jego życia więc widać że ta Mania władzy i ta chęć utrzymania władzy doprowadza go do zbrodniczych czynności działań i to jest jakby tutaj jakby to jest wiarygodne takie wydarzenie ewentualnie mogłoby się pojawić ale widzimy tu zbyt niepodobieństwo do historii Mojżesza żeby właśnie nie podejrzewać tutaj o to że do historii Heroda i jego takich różnych można powiedzieć zbrodni Mateusz Dodaj pewną

po to żeby właśnie upodobnić postać Jezusa do postaci Mojżesza i tu znowu cytuj księdza profesora Antoniego paciorka przeciwko historyczności rzeźni mową tak jak jest ona opisana u Mateusza przemawia fakt że przebiegły Lis jakim był niewątpliwie Herod nie czekałby zapewne tak długo iżby jedynym wyjściem było tak bardzo niewygodne dla niego samego rozwiązanie zarazem nie trudno zauważyć w omawianej perykopie niemało motywów teologicznych przede wszystkim uderza w niej paralelizm stosunku do opowiadania o Mojżeszu zawartego wyjścia 1 oraz w hak gadzie o Mojżeszu poświadczonej przez Józefa flawiusza i jeszcze ksiądz profesor dodaje że ich należyta interpretacja polega nie tyle

na weryfikacji historycznych faktów Co przede wszystkim na odkryciu głównych teologicznych idei rzeczywiście ta idea Jezusa jako nowego Mojżesza ona jest obecna w Ewangelii Mateusza bardzo mocno Ja o tym wspominałem proszę odsyłam was do mojego wykładu na temat właśnie Mojżesza i tam wspominam o tym jak chociażby w kazaniu na górze tak Jezus jest ukazany jako nowy Mojżesz który Na nowej górze czyli górze błogosławieństw daje nowe prawo tak ale ta analogia do postaci Mojżesza pojawia się nie tylko we kazaniu na górze ona się pojawia w całej Ewangelii mateuszowy tak Pisze ewangelię do chrześcijan pochodzenia żydowskiego i przedstawia

im Jezusa właśnie jako nowego Mojżesza bo dla chrześcijan którzy pochodzili z judaizmu to było niesamowite że to Jezus jest właśnie tym który staje się tak naprawdę drugim mojżeszem i to widać w wielu aspektach jego Ewangelii i również to widać właśnie w Ewangelii dzieciństwa dlatego że Proszę zobaczyć jakie mamy podobieństwa te samo identyczne okoliczności narodzin Mojżesza i narodzin Jezusa tam mamy faraona który w księdze wyjścia prawda który lęka się o swoją władzę jest właśnie czuje to zagrożenie ze strony hebrajskich mężczyzn chłopców tak samo Herod tutaj lęka się o swoją władzę ze strony Now narodzonego króla żydowskiego

tak samo jak Faraon nakazał zabijanie hebrajskich chłopców dzieci płci męskiej tak samo Herod nakazuje zabijanie hebrajskich chłopców dzieci płci męskiej tak jak mały Mojżesz w sposób cudowny unika tego prawda i zostaje cudownie uratowany od śmierci z rąk tyrana tak samo Jezus unika śmierci ze strony tyrana Heroda i tak jak Mojżesz później ucieka przed despotycznym faraonem prawda do madianitów i później zostaje przez Boga wezwany do Egiptu tak samo Jezus przybywa do Egiptu i z Egiptu powraca ta analogia jest tak uderzająca że praktycznie No nie zostawia nam innej możliwości interpretacyjnej jak to że Mateusz na faktach historycznych

bo na postaci historycznej Heroda na kontekście tych prześladowań które się działy za czasów Heroda buduje opowiadanie które ma wyraźnie upodobnić Jezusa do Mojżesza i co ciekawe tak jak tu wspomniał ksiądz paciorek Mateusz wykorzystuje nie tylko biblijny tekst Księgi Wyjścia ale również hak gad o Mojżeszu dlatego że u Józefa flawiusza mamy nie będę wchodził w szczegóły ale mamy tam taki ciekawy tekst na temat Mojżesza który dopisuje jest właśnie takim dodatkiem do tekstu biblijnego gdzie Czytamy że oto ojciec Mojżesza amram tam mieliśmy rodziców Mojżesza nie jokebed matka i amram ojciec w nocy otrzymuje objawienie anioła we śnie

na temat narodzin jego syna jego przyszłej roli i teraz porównajmy to sobie ze sceną biblijną gdzie również u Mateusza właśnie Józefowi ojcu tam był amram ojciec Mojżesza tutaj Józef ojciec Jezusa Przynajmniej ten ziemski w ziemskim aspekcie obydwu objawia się anioł we śnie i zdradza im tajemnic na temat mającego narodzić się syna i jego przyszłej roli nie czyli wyraźna analogia czyli wyraźnie Tak jakby Mateusz miał przed sobą nie tylko Stary Testament ale również znał chociażby tą hak gad opowiedzianą przez flawiusza Zresztą tam u Józefa flawiusza pojawia się więcej podobnych elementów brzemienność kobiety i tak dalej i

tak dalej tam się pojawia więcej takich podobnych elementów a więc rzeczywiście wydaje się że Mateusz zmierza tutaj do ukazania Jezusa jako nowego Mojżesza i ta opowieść o podróży do Egiptu kończy się tym że kiedy już żeś jakby już się skończyła i Herod umarł Józef zostaje ponownie wezwany z Egiptu do żeby mógł wrócić do Ziemi Obiecanej i Mateusz Pokazuje to że to jest realizacja kolejnego proroctwa mianowicie proroctwa z księgi asza pisze tak Mateusz tak miało się spełnić słowo które Pan powiedział przez proroka z Egiptu wezwałem syna mego i to jest bardzo ciekawe proroctwo i bardzo ciekawie

wykorzystuje je Mateusz bo to proroctwo w księdze ozeasza dotyczy całego Izraela to Izrael jest nazwany synem Boga i zostaje wezwany z Egiptu czyli wyprowadzony z Egiptu tutaj synem staje się Jezus i widać wyraźnie że u Mateusza jest idea nie tylko tego że Jezus jest nowym mojżeszem i tak jak kiedyś Mojżesz prawda narodzony w tych cudownych i niezwykłych okolicznościach tego tyrana i prześladowcy unika w sposób cudowny tych prześladowań przeżywa i później przychodzi z Egiptu do Ziemi Świętej to tak naprawdę Jezus nie tylko naśladuje Mojżesza Jezus w ogóle bierze na siebie historię swojego ludu tak Jezus jest

przedstawiony jako ten który niesie w samym sobie historię swu dzieje swojego ludu dzieje swojego narodu nie czyli właśnie przybycie z Egiptu to jest z jednej strony no wyraźne Nawiązanie do historii Mojżesza i po to ewangeliście Mateuszowi jest potrzebna ta podróż do Egiptu że Jezus żeby pokazać wyraźny związek ścisły Jezusa z mojżeszem ale również to że Jezus właśnie rekapitulując pry tak również cudownie towarzyszy on Jezusowi jego rodzinie i teraz żeby jeszcze potwierdzić że ta perykopa również historycznie nie do końca jest ścisła to chociażby Powiedzmy że archelaos nigdy nie był królem bo w Ewangelii właśnie Mateusza jest

powiedziane że Działo się to już po śmierci Heroda kiedy po śmierci Heroda jego panowanie po nim w Judei przejął archelaos i Mateusz używa słowa ju po Zobaczmy sobie to w Ewangelii u Mateusza w 22 wersecie tego rozdziału pojawia się że arala króluje w Judei mamy bazile tak Czyli króluje w Judei tymczasem archelaos No nie królował w Judei bo to już była prowincja rzymska tak naprawdę był namiestnikiem ale nie królował i druga taka ciekawa nieścisłość historyczna która też ma pewne znaczenie dla Mateusza bo to że nazwał Arosa królem wynika z tego że znowu to jest przeciwstawiony

nieprawdziwy król Izraela z prawdziwym królem Izraela Tak to ten dodatek żydowski szukamy króla żydowskiego Wyraźnie pokazuje kogo Mateusz uważa i radzi czytelnikom żeby uważali za prawdziwego króla Żydów właśnie Jezusa więc to jest pierwsza nieścisłość i druga oczywiście nieścisłość też dotyczy sformowania przez Mateusza miasto Nazaret Otóż Mateusz mówi na końcu że kiedy oni już wrócili prawda mogli wrócić z Egiptu Józef przybył do miasta zwanego Nazaret i tam osiadł no Nazaret nigdy nie był miastem Tak Nazaret co najwyżej jest niewielką osadą Dlaczego u Mateusza pojawia się i nigdy w ogóle jest Ni wspominany Nazaret nigdy jest Ni

wspominany ani w Starym Testamencie ani w żadnych źródłach historycznych tak co pokazuje że to była bardzo jakaś niewielka ledwo ledwo jakaś malut sieńka Osada natomiast dla Mateusza Nazaret jest miastem Co oczywiście znowu ma podkreślić rangę tego miejsca jako miejsca wychowania być może Narodzenia ale przynajmniej wychowania Jezusa prawda więc tutaj Mateusz znowu nie jest ścisły historycznie ale to tak jak w wielu innych miejscach pokazujemy że tutaj celem naczelnym jest pokazanie kim jest Jezus Kim jest Jezus idziemy dalej I teraz kończy się Ewangelia Mateusza takim proroctwem że tako to miało się spełnić słowo proroków nazwany będzie Nazarejczyk

skoro osiadł w nazarecie to mamy nazwany będzie Nazarejczyk tylko że z tym proroctwem jest jeden z największych problemów jeżeli chodzi o ewangelię dzieciństwa u Mateusza dlatego że takiego proroctwa nigdzie nie ma w Starym Testamencie A nawet gdybyśmy rozszerzyli to na literaturę apokryficzna czy jakąś około starotestamentalny również takiego proroctwa nigdzie nie znajdziemy dlatego dla badaczy to co Mateusz pisze na końcu Ewangelii dzieciństwa jest prawdziwym Kruk interpret to się nazywa czyli takim kruczkiem interpretacyjnym takim miejscem krzyżem interpretacyjny km skupia się uwaga egzegetów dlatego że tak naprawdę nie mamy pojęcia o co Mateuszowi tu chodzi i jakie proroctwo

Mateusz ma na myśli mówiąc że tak miało się spełnić słowo proroków nazwany będzie Nazarejczyk tu w ogóle mówi w liczbie mnogiej proroków tak jakby takich było takich proroctw było kilka tymczasem nigdzie w Starym Testamencie takiego proroctwa nie znajdujemy nie badacze oczywiście wysuwają kilka hipotez tutaj przytoczyłem cztery takie hipotezy o co tak naprawdę Mateuszowi może chodzić Ale one wszystkie są tak jakąś próbą no taką dosyć daleką umówmy się dowiedzenia się czy wyjaśnienia o co tak naprawdę Mateuszowi chodzi Niektórzy badacze twierdzą bowiem że Nazarejczyk jest słowo podobne do nazirejczyk czyli ten który dokonywał ślubu nazireatu tak tam

ślubował trzy konkretne elementy tak jak Samson chociażby w księdze sędziów być może chodzi właśnie o to podobieństwo słów Nazarejczyk i nazirejczyk ten który składał ślub nazireatu a być może tak jak bzy przypuszczają Ewangelista Mateusz mógł mieć na myśli proroctwo z Księgi Izajasza z rozdziału 11 to jest słynna Księga Emanuela trzecie wielkie proroctwo Izajasza o emmanuelu które mówi tak wyrośnie różczka z pnia jessego wypuści się odrośl z jego korzeni i słowo odrośnie do nacji reat Nazarejczyk No więc Niektórzy mówią że być może to prostw Ewangelista Mateusz miał na myśli inni mówią że może chodzić o księcia

czyli Nazir z Księgi Rodzaju albo o ocalałego czyli NAC z Księgi Izajasza tak naprawdę Mateusz bierze tu jakieś proroctwo o którym nie wiemy co to było za proroctwo i dosyć dowolnie je interpretuje dosyć dowolnie je tak jakby plastycznie modeluje tak żeby ono pasowało do tutaj jego wizji że właśnie oto Jezus spełnia kolejne proroctwo No problem tylko jest taki że my zupełnie nie wiemy o jakie proroctwo tutaj miałoby chodzić także to jest Ewangelia mate i to ja pokazałem Uwierzcie mi tylko wybrane tylko kilka takich najważniejszych elementów i one wspólnie dość jasno pokazują że Ewangelia Mateusza poza

takimi pewnymi elementami które zgadzają się z Ewangelią Łukasza i wydają się być takim pierwotnym przesłaniem o narodzeniu Jezusa w betleem zapanowania Heroda z Józefa i z Maryi przynajmniej jako ziemskich rodziców w sposób cudowny narodzenia Jezusa to cała Ta otoczka gwiazda mędrcy Pokłon przecież tam się pojawia ten termin proso czyli ci mędrcy którzy oni oddają boski hołd bo Pros kineza Od tego mamy termin Pros kineza od greckiego właśnie Pros kineo to jest de fakto upadniemy wykonują mędrcy to jest gest uznania w Jezusie pana nie tylko dla Izraela jako Mesjasza izraelskiego ale pana całego świata Nie więc

te te wszystkie elementy one pokazują że Mateusz dodaje do jakieś takiego pierwotnego rdzenia przesłania na temat narodzin Jezusa co było krótką informacją że Jezus urodził się w Betlejem za Heroda z Józefa i Maryi dodaje całą otoczkę opowiadania które ma jakby wprowadzi czytelnika w głąb misterium Jezusa nie że oto tutaj dzieją się rzeczy niezwykłe mamy do czynienia z mesjański królem zapowiadanym przez cały Stary Testament co mają pokazać właśnie chociażby często przez Mateusza przytaczane słowa że tak oto w tym momencie Zobaczcie czytelnicy Wypełnia się Stary Testament na osobie Jezusa nie I tutaj pięknie podsumowuje to ksiądz profesor

Ryszard Kpi w swoim takim właśnie wykładzie na temat Ewangelii dzieciństw Mateusza mówiąc że Ewangelia Mateusza to jest de facto Ewangelia wypełnienia cała Ewangelia a przede wszystkim Tutaj mówimy o Ewangelii dzieciństwa nie Ewangelia Mateusza jest ewangelią wypełnienia to znaczy Mateusz chce pokazać z punktu widzenia właśnie tajemnicy pop paschalnej tajemnicy Jezusa Zmartwychwstałego że to on jest tym oczekiwanym Mesjaszem którego zapowiadają proroctwa Starego Testamentu przechodzimy do Ewangelii Łukasza ja nie będę chciał już tak szczegółowo omawiać tych wszystkich elementów parę sobie umówimy ale znowu takie najważniejsze No już tutaj zrobię mały spoiler że jak się może domyślacie wygląda to

dosyć podobnie chociaż mamy pewne istotne różnice Otóż w Ewangelii Łukasza tak naprawdę Sporny i chyba największy spór budzi ta wersja w której to święta rodzina miałaby z Nazaretu przybyć do Betlejem na spis ludności i podczas tego spisu nie znaleźli miejsca zamieszkania i że Jezus miałby się narodzić właśnie w grocie w stajence jak to później Doda Ludowa tradycja Otóż właśnie spór historyków budzi ten Spis Powszechny bo czytamy w ewangelii Łukasza może Zobaczmy sobie do tego tekstu tak jak mamy drugi rozdział w owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta żeby przeprowadzić spis ludności w całym państwie i ta

uwaga Łukasza która miałaby nadać rangę historyczności ona tak jakby dodaje tekstowi powagi historyczności uard niec okazuje się uwagą bardzo niec i teraz powiedzmy sobie o co chodzi według Łukasza Józef i Maryja mieszkali w nazarecie a nie jaku Mateusza w Betlejem więc jakoś musieli się w tym Betlejem znaleźć tak żeby Jezus mógł narodzić się w betleem zgodnie z proroctwami zgodnie z tym że Betlejem jest miastem dawidowym i Łukasz właśnie konstruuje spis tak że trzeba się udać do betleem właś poze co pisze Łukasz po pierwsze Ewangelista Mateusz z kolei w ogóle nie podaje informacji o spisie ludności

to znaczy nie ma u niego żadnej zmianki o tym że miałby się wtedy w tamtych okolicach i okolicznym czasie dokonywać spis ludności druga przesłanka jest nawet ważniejsza no i ona podważa to łukaszowa dlatego że Cesarstwo Rzymskie zgodnie z naszą najlepszą wiedzą nie zarządził nie zarządzał ogóln Państwowych spisów w całym cesarstwie tak jak to mówi Ewangelia że Cezar augus miałby zarządzić spis w całym państwie wiemy że Cesarstwo Rzymskie ono składało się to była konglomerat różnych państw prowincji terytoriów podbitych i teraz Cesarstwo Rzymskie rzeczywiście dekretowa spisy ludności ale one dotyczyły co najwyżej prowincji co najwyżej pewnych lokalnych

miejsc tak poza tym nie mamy żadnego potwierdzenia aby spis musiał się odbywać w miejscu pochodzenia danej osoby to by powodowało tak niesamowite zamieszanie jeżeli osoba miałaby wracać do miejsca swojego Narodzenia albo pochodzenia to by było nie do ogarnięcia to znaczy spisy były prowadzone na miejscu wśród ludności która była w danym miejscu tak a konieczność powrotu do swojego miejsca pochodzenia tak jak Józef który musiał powrócić z Nazaretu do Betlejem nic takiego nie wiemy żeby taki wymóg panował poza tym nierealistycznie brzmi brzmi scenariusz w którym Józef bierze brzemienną i spodziewającą się bliskiego rozwiązania Maryję z Nazaretu do

Betlejem spis nie obowiązywał kobiet a tym bardziej że tutaj mamy do czynienia dopiero z pierwszą jakby momentem prawda takich takich zaręczyn nisin czyli wejścia w związek małżeński Oni nawet jeszcze nie mieszkali razem nie mieli wspólnoty małżeńskiej więc to że Józef miałby ciągnąć za przeproszeniem brzemienną i zaraz przed porodem Maryję z Nazaretu do Betlejem wydaje się wzmiankę historycznie bardzo wątpliwą natomiast ona będzie Łukaszowi potrzebna oczywiście z innego względu żeby Maryja znalazła się w Betlejem tak No i przede wszystkim nie pasuje tutaj historycznie ani spis za czasów Bo znamy spisy które w tamtym czasie się dokonywały to

jest przede wszystkim spis za czasów senjus saturnus to jest wielką Syrii który dokonał spisu w ó do sz roku przed Chrystusem czyli to jest mniej więcej czas Narodzenia się Jezusa bo my wiemy że Jezus narodził się między siódmym a czwartym rokiem przed narodzeniem Chrystusa mówiąc wprost tak śmiesznie ale rzeczywiście Jezus narodził się w siódmym do CW roku przed narodzeniem Chrystusa czyli przed naszą erą wiemy że ta nieścisłość wynika ten rok zero który został stolony on wynika później z nieścisłości historycznej mnichów którzy ustalali datę narodzenia Chrystusa czyli w tym czasie kiedy narodził się Jezus spis był

dokonywany ale uwaga w Syrii a nie w Judei Czy w Galilei poza tym drugi spis który znamy był dokonywany za czasów kwiryniusza i faktycznie Łukasz wspomina postać kwiryniusza mówiąc pierwszy ten spis odbył się wówczas kiedy Wielkorządca który był z kolei prokuratorem Judei dokonał się w roku s si naszej ery czyli po Chrystusie a więc dużo później niż się Jezus narodził to nie może być ten spis więc nie pasuje nam ani pierwszy ani drugi nie zgadza się ani miejsce ani czas to znaczy Łukasz na pewno słyszał przynajmniej o tym drugim spisie dlatego że nawet wspomina kwiryniusza

i prawdopodobnie sobie to skojarzył prawdopodobnie sobie to wymyślił czy skojarzył że być może taki spis właśnie mógł się dokonać jeszcze wcześniej i dlatego pisze właśnie o tym że za czasów narodzin Jezusa taki spis miał się dokonać i mieli miałaby święta rodzina przejść z Nazaretu do Judei kolejna taka rzecz nieprawdopodobna historycznie jest to że to były różne prowincje judea to była prowincja Północna Palestyńska galilejska natomiast Przepraszam mówię o nazarecie Nazaret to była prowincja Północna tak galilejska natomiast Judeą rządził kto inny tam był inny inny namiestnik więc jakby znowu udawanie się do innej prowincji na spis bardzo

bardzo taka historycy tutaj zdecydowanie są przeciwni uważaniu tego tekstu za jakkolwiek wiarygodny czy prawdopodobny historycznie a z drugiej strony znowu styl Łukasza bardzo przypomina styl wielkich tekstów starotestamentowych Łukasz naśladuje styl biblijny zdany Chociażby z septuaginty i chociażby objawienie anioła Pańskiego tak Łukasza zamiast mędrców ze wschodu mamy pastuszków i to pastuszkom na polach pasterzy bejur objawia się właśnie Anioł Pański i to jest takie wielkie Monument mentalność objawienie tak to światło które ogarnęło pasterzy i ten styl tego opowiadania wyraźnie to jest taki podniosły styl charakterystyczny dla literatury starotestamentalnej objawieniu waga o spisie jest wątpliwa natomiast styl i

język łukaszowa i naśladował teksty Starego Testamentu i znowu żeby nie było że ja tutaj mówię sam to ja jestem takim burzyciel porządku publicznego czy tym który podważa wiarygodność No to przytaczam z kolei innego księdza profesora komentarz księdza profesora Franciszka Mickiewicza który napisał komentarz do Ewangelii Łukasza i w tym komentarzu ksiądz profesor pisze tak Opis Łukasza dostarcza wielu problemów natury historycznej i obyczajowej obyczajowej to co mówiłem chociażby o tym że Józef musi wziąć Maryję na spis ze sobą i tak dalej najpierw sprawą dyskusyjnego Mateusz który w swojej ewangelii dzieciństwa nie wspomina wcale o spisie daje do

zrozumienia że Józef i Maryja na stałe mieszkali w Betlejem i dopiero jakiś czas po narodzeniu Jezusa z motywów politycznych udali się do Nazaretu tak zupełnie mamy przeciwstawne niezgodne ze sobą wersje Mateusz w ogóle też nie wspomina o żadnym spisie i dalej pisze ksiądz profesor wydaje się też rzeczą dziwną że Józef nie znalazł właściwego miejsca dla swojej brzemiennej żony ponieważ stoi to złowi gościnnością wschodnią mamy kobietę która zaraz ma urodzić dziecko nikt miał jej nie przyjąć jak też z faktem że Józef musiał mieć w Betlejem jakiś krewnych skoro to było miasto Józefa zgodnie z zarządzeniem cesarskim

ludzie nie mieli ludzie mieli zapisywać się w miejscu zamieszkania a nie w miejscu pochodzenia wspomniałem o tym tymczasem Opis Łukasza zdaje się sugerować że Józef betle miia siebie swoj wą Łukasz w swm opisie zamieszcza jedynie Echo wspomnień związanych z wydarzeniami dotyczącymi narodzin Jezusa i nie usiłuje rekonstruować faktycznego stanu rzeczy celem opowiadania jest ukazanie teologicznego znaczenia wydarzeń zaś poszczególne jego elementy znalazły się w opisie dlatego że zawierają głęboką symbolikę czyli podobnie jak to było u Mateusza w każdym razie sam tekst Ewangelii nie daje żadnych podstaw do tradycyjnych wyobrażeń nocy bożonarodzeniowej które wyrosły z pobożności Ludowej i

są wytworem ludzkiej fantazji tak Czyli te nasze takie jasełka nasze tutaj prawda kolędy opowieści No są wytworem już naszej takiej Ludowej tradycji my chcemy wchodzić w misterium tajemnicy Jezusa ale jednym jedną z konkluzji tego wykładu właśnie będzie to żeby starać się wejść w to misterium świętowania Bożego Narodzenia nie na sposób właśnie taki cliwo moralizatorski tylko na sposób właśnie pogłębionej lektury Ewangelii i wy [Muzyka] przesłania treści Ewangelii dzieciństwa i ksiądz Mickiewicz Dodaj jeszcze taką uwagę że spisy te były zawsze lokalne I co najwyżej ogarniał swym zasięgiem jedynie prowincje to co już wspominałem też z innych źródeł

inni badacze dokładnie to samo mówią ze źródeł historycznych natomiast nie jest nam znany Powszechny spis który by miał na celu spisanie ludności całego Cesarstwa Rzymskiego nie ma w nich też danych potwierdzających zawarty w tekście łzowym wymóg by zapisu dokonywać wju a nie w miejscu zamieszkania Przechodzimy zatem do kolejnej bardzo ważnej konkluzji naszego wykładu czy zatem w ogóle Jezus narodził się w Betlejem czy czasem te opowiadania W ogóle nie są właśnie takie legendarne mityczne czy symboliczne wskazujące na pewne prawdy teologiczne natomiast nie mające dużo wspólnego z historyczności czy w ogóle możemy mówić o narodzinach Jezusa w

Betlejem i otóż wbrew historykom minimalist właśnie którzy twierdzą często że jest niewiarygodne i nieprawdopodobne uważam że te podstawowe fakty co do których Zgadza się Ewangelia Mateusza i Zgadza się Ewangelia Łukasza że to jest wiarygodne dlaczego Bo tak sobie wyobrażam faktycznie jeżeli ewangeliści tak jak widzę czytam Ewangeli Mateusza i Łukasza i widzę co tam się dzieje Widzę jak oni tworzą tak naprawdę tą ewangelię dzieciństwa Tworzą ją jakby modelując ją na podstawie tekstów ze Starego Testamentu gdyby oni Używając tej metody mieli całkowitą wolność wyboru to Wydaje mi się że ustalili by Narodzenie Jezusa w Jerozolimie bo mamy

w Starym Testamencie znacznie więcej takich ważnych tekstów mesjańskich które mówią o pochodzeniu Mesjasza z Jerozolimy że święte miasto Jerozolima to jest prawdziwe miasto dawidowe przecież tytuł miasta dawidowego przede wszystkim w Biblii dzierży Jerozolima a nie Betlejem jest miejscem pochodzenia Mesjasza czy miejscem miałoby być miejscem pokazania się Mesjasza i przybycia Narodów do Jerozolimy żeby tutaj uznać to pochodzenie mesjańskie króla z narodu żydowskiego więc gdyby oni rzeczywiście w sposób dowolny tworzyli te te teksty to wydaje się żeby mogli raczej wskazać Jerozolimę natomiast ich taki upór nawet wbrew pewnej logice tekstu tak że Łukasz się upiera żeby z

Nazaretu ciągnąć Matkę Bożą brzemienną aż do Betlejem Wydaje mi się że ten ich upór obydwu i niezależnie powiedzieliśmy na początku że obydwie ewangelie dzieciństwa są niezależne od siebie wyraźnie mamy zupełnie różne teksty czyli niezależne stwierdzenie jednego i niezależne stwierdzenie drugiego i drugiego że Jezus rodzi się w Betlejem nosi przesłanki tekstu historycznego nie czy przesłanki źródła że obydwoje tutaj nie mają Wolności tylko korzystają z informacji która była przekazywana o narodzinach Jezusa w betlejemie także te podstawowe fakty właśnie że Jezus narodził się z Maryi i z Józefa przynajmniej jako ziemskich rodziców tak że rodzi się w sposób

oczywiście cudowny Tak mówią Ewangeli to jest w ogóle inny temat dzisiaj w ogóle nie podejmę ale Dziewicze narodziny Jezusa to jest ogromny temat biblistyka nad nim się setki lat już pochyla bo mamy na przykład teksty o takim boskim pochodzeniu na przykład faraonów czy o boskim pochodzeniu cezarów czy o inny więc jakby temat dziewiczego narodzin Jezusa to ja w ogóle zostawiam dzisiaj go nie podejmuję ale podstawowe fakty co do których zgadzają się ewangelie Mateusza i Łukasza ewangelie jak powiedziałem niezależne one wydają się wiarygodne historycznie właśnie to że Jezus rodzi się w tej ziemskiej rodzinie zaślubionych sobie

Józefa i Maryi że rodzi się w Betlejem że rodzi się za panowania Heroda tyrana który No dał się we znaki Żydom w różnych okresach nie więc taka przesłanka Wydaje mi się że te narodziny w Betlejem które też świętujemy w Boże Narodzenie wydaje mi się że jest to historycznie jak najbardziej można uznać za przesłankę wiarygodną No i podsumowanie które też przytaczam z papieża Benedykta XV tak papież Benedykt napisał dwie dwa takie tomy o Jezusie z Nazaretu i jako trzeci Tom dodał już zupełnie inny charakter bo też sobie zdawał sprawę że ewangelie dzieciństwa to jest zupełnie inna

ranga historyczności niż samych Ewangelii to są raczej opowiadania symboliczne więc dodaje trzeci Tom właśnie nazywając ten trzeci Tom o Jezusie z Nazaretu dzieciństwem i tam na początku już zastrzega Benedykt XV że tutaj to nie jest trzeci Tom w tym samym sensie jak on rozważał postać historyczną Jezusa znaną z Ewangelii a więc że historyczność Ewangelii dzieciństwa jest znacznie mniejsza Benedykt podsumowuje swój wywód takimi słowami Mateusz i Łukasz każdy na właściwy sobie sposób jak mówiliśmy Mateusz bardziej ze strony Józefa Łukasz bardziej ze strony Maryi Mateusz bardziej cytaty ze Starego Testamentu i pisze Do Żydów Pisze ewangelię do

chrześcijan żydowskiego pochodzenia Łukasz bardziej ta kobieca strona bo przecież Ewangelia Łukasza w ogóle więcej mówi o kobietach mówi o kobietach uczennicach wymienia imiona kobiet jak Elżbiety która nigdzie indziej nie jest wymieniona Chociaż akurat Niektórzy badacze tutaj też zwracają że Łukasz też pisze bardzo męsko scentralizowanie że on nie jest aż taki bardzo feministyczny kobiecy ale rzeczywiście Łukasz Pisze wyraźnie z perspektywy Maryi Ewangelista Mateusz z perspektywy Józefa więc papież Benedykt podkreśla Mateusz i Łukasz każdy na właściwy sobie sposób nie chcieli opowiadać różnych historii chcieli napisać historię rzeczywistą historię wydarzeń oczywiście interpretowane i rozumianą w świetle słowa Bożego

to co podkreślamy że oni pisali tak naprawdę mając przed sobą żywą tkankę tekstu Starego Testamentu i wykorzystując bardzo znany sposób jakby interpretacji tekstów starotestamentowych jakim jest midrasz czy hak gada tak i ewangelie dzieciństwa rzeczywiście często nazywane są midrasz chrystologiczny albo hak gad chrystologiczny czyli opowieścią jakby wyjaśniającą teksty Starego Testamentu ich aktualizując te teksty Starego Testamentu pokazującą ich właściwe prawdziwe znaczenie dla naszego pokolenia że oto tutaj się te teksty realizują nie Chociaż mi się bardziej podoba inne sformułowanie gatunku tych tekstów że dzieciństwa to nie tyle są nie tyle to jest midra chrystologiczny czy hagada chrystologiczna tylko

bardziej że to jest prolog chrystologiczny bo właśnie benedyk zauważa tutaj mówi mówi dalej tak że oni chcieli napisać historię rzeczywistą historię wydarzeń oczywiście interpretowany i rozumianą w świetle słowa Bożego znaczy to również że ich celem nie było opowiedzenie wszystkiego lecz zapisanie tylko tego co w świetle słowa Bożego i dla powstającej wspólnoty wiary wydawało się mieć istotne znaczenie nie czyli oni próbują podkreślać wydobywać te fakty które mają istotne znaczenie i teraz jeszcze jedno podsumowanie księdza profesora Ryszarda kiak też które mi się bardzo podoba on zwraca uwagę na to że w lekturze Ewangelii dzieciństwa dominowało do tej

pory w biblisty podejście albo albo to znaczy albo ewangelie dzieciństwa to jest po prostu legenda bez żadnej wartości historycznej albo jest to ścisła kronika historyczna że to są wydarzenia rzeczywiście historyczne my wszyscy pisze ksiądz kiak zostaliśmy uformowani w postawie apologetyczne czyli broniącej ścisłości historycznej wszystkich szczegółów tych opowiadań tak że to są prawdziwe teksty No bo skoro to jest Ewangelia skoro to jest tekst nachy Przed Boga to musimy wykazywać historyczność każdego szczegółu ile to gromów pisze dalej ksiądz profesor jeszcze dziś spada w homilia na ni gościnnych mieszkańców Betlejem którzy odmówili Świętej Rodzinie noclegu Czyli znowu bardziej

dodajemy swoje interpretacje tak tymczasem Łukasz mówi krótko i prosto nie było miejsca W gospodzie tam nie ma nic o grocie o stajence o biedzie o zimnie Maryi o tym że Jezusek narodził się w takich niegościnny okolicznościach to są to są wszystko te nasze już hak gady to są to wszystko nasze opowieści nasze ludowe wyobrażenia i to zainteresowanie szczegółami apokryficzny Mii cliwy moralizatorski przysłonił głęboki sens teologiczny tych opowiadań w Ewangelii dzieciństwa podstawowe fakty zostały zinterpretowane teologicznie religijnie w świetle zmartw wstania w kluczu Popas chal a więc ewangeliści wyraźnie patrzą na ten moment narodzenia Jezusa i na

te podstawowe informacje o narodzeniu Jezusa patrzą z perspektywy Jezusa zmartwychwstałego i tajemnicy Jezusa jaka się wtedy objawia i tak formują swoje opowiadanie ewangelię dzieciństwa żeby właśnie odpowiedzieć na to kluczowe głęboki teologiczne pytanie kim tak naprawdę jest Jezus nie i tak Podsumowując już nasz tutaj wykład właśnie zachęta jesteśmy tuż na progu Świąt Bożego Narodzenia Zachęta jest właśnie żebyśmy Na podstawie Ewangelii próbowali wejść w głąb Świąt Bożego Narodzenia nie tyle też oczywiście to jest ważne Ja nie chc w ogóle popon nować naszych tradycji polskich to co śpiewamy w kolędach to jest wszystko piękne to jest wszystko ważne

to jest wszystko niezwykłe ale jeżeli chcemy głębiej wejść w tajemnicę Ewangelii to trzeba się pochylić nad właśnie odpowiedzią na pytanie kim jest Jezus i bo taką odpowiedź znajdujemy w Ewangeliach dzieciństwa wszystkiego dobrego na święta Pozdrawiam Do zobaczenia