Cała prawda o DEMONACH - [Anioły 3]

Dzień dobry dziś kontynuujemy temat aniołów oraz innych istot duchowych w Biblii natomiast porozmawiamy sobie o tak zwanej Ciemnej stronie mocy czyli o tych aniołach którzy wyrządzają w Biblii zło którzy przynoszą nieszczęście przynoszą śmierć No nie zawsze to będą od razu diabły Czy demony czasem to a wręcz anioły Boga zsyłając czy cierpienie No a czasem to będą duchy zła Wybaczcie jestem trochę chory ale mam nadzieję że damy radę zaczniemy od anioła śmierci potem Przejdziemy przez biblijne demony wspomniane w Biblii czasem nawet z imienia jak chociażby Azazel asmodeusz Czy belial powiemy sobie o tych księciach ciemności i

przejdziemy do szatana i upadku Lucyfera a więc bardzo ciekawe rzeczy przed nami natomiast zaczniemy najpierw od takiego dopowiedzenia z poprzedniego odcinku na temat Serafinów i seraf dlatego że Padło pytanie skoro powiedzieliśmy sobie że serafy czy tak naprawdę słowo Serafin seraf oznacza w Biblii węża wskazuje na węża to Padło pytanie czy czasem wąż z raju ten Rajski wąż który mówi ludzkim głosem nie jest jakimś upadłym serafinem No bo po pierwsze on jest wężem a powiedzieliśmy że serafiny to są właśnie w wyobrażeniach węże Czy uskrzydlone węże tak jak egipskie ureus serafiny według wizji Księgi Izajasza mówią ludzkim

głosem wołają do Boga wąż z raju też mówi ludzkim głosem No i wiemy z Biblii z opisu biblijnego że serafiny mają nogi No a wąż z raju zgodnie z opisem biblijnym też pierwotnie musiał mieć nogi skoro kara która spada na niego to jest właśnie pełzanie tak Czyli według autora biblijnego wąż z raju za karę traci nogi a zatem pierwotnie musiał te nogi mieć podobnie jak Serafin a zatem pytanie Wydaje się uzasadnione czy czasem wąż z raju to nie jest właśnie jakiś upadły Serafin który najpierw utracił obecność Boga potem utracił w konsekwencji skrzydła utracił nogi za

k musiał pełzać No Ale mówi tym głosem więc jest takim upadłym serafinem No sprawa jest ciekawa i na pewno byłaby to jasność że taką analogię tutaj mamy gdyby autor biblijny użył terminu seraf właśnie jako który oznacza też w pewnym sensie węża natomiast autor biblijny w trzecim rozdziale Księgi Rodzaju to może nawet Pokażmy używa terminu innego mianowicie używa takiego podstawowego terminu jaki w Biblii oznacza węża czyli wean nachasz tu mamy czyli a ten wąż a więc termin mamy inny ale to znowu nie jest aż takie odległe bo pamiętacie pokazywałem tutaj jeszcze raz przytoczę księgę liczb tam

gdzie mamy ten obraz wywyższonego węża na pustyni i te węże które kąsał Izraelitów są nazwane właśnie neim serafim te węże serafy tak czyli mamy jakiś związek tego nasza węża z tym terminem seraf prawda Czyli z jednej strony autor biblijny używa w Księdze Rodzaju w trzecim rozdziale innego terminu gdyby użył słowa seraf byłaby jasność że chodzi o upadłego Serafina używa terminu nachasz więc wydaje się że nie że to że wąż z rju to nie jest upadły Serafin ale tak jak pokazaliśmy sobie tutaj w księdze liczb te terminy bywają ze sobą zestawiane czy wręcz wymienne nachasz i

seraf autor biblijny używa w Księdze Rodzaju terminu nachasz z jednego ważnego powodu słowo nachasz oprócz tego że oznacza że to jest podstawowy termin oznaczający węża ma też związek z magią ten sam termin oznacza wróżyć być czarnoksiężnikiem czy uprawiać magię więc to jest taki termin złowrogi Można by powiedzieć ten termin ten sam rdzeń oznacza brąz albo miedź no i pamiętamy że właśnie w księdze liczb Mojżesz żeby uratować lud od tych kąsający węży od tych węży seraf właśnie czyni im tego węża miedzianego tak którego później Izraelici będą czcić ne huszt więc te obrazy tego saraf i tego

nachasz się trochę przeplatają natomiast nie ma takiej jasnej czystej przesłanki która kazały nam tutaj czy pozwoliłaby nam utożsamić tego węża Rajskiego z upadłym serafinem Tym niemniej w raju pojawiają się pewne istoty anielskie czy istoty duchowe mianowicie chuby tak to są te chuby które będą strzegły bram raju mówiliśmy w pierwszej części że właśnie chuby to są strażnicy one strzegą czy to tronu Boga czy tutaj będą strzegły bram raju jeszcze taka ciekawostka Naukowa mianowicie ostatnio takie czytałem ciekawe badania na temat właśnie węży okazuje się że my jako ludzie i podobnie też inne naczelne rozpoznajemy kształt węża szybciej

niż kształty innych zwierząt że jest coś w nas wpisane w naturę takie atawistyczne takie pierwotne że rozpoznajemy kształt węża szybciej naukowcy tłumaczą to między innymi w ten sposób że po epoce Dinozaurów kiedy Saki wreszcie mogły się rozwinąć do Większych rozmiarów No bo wiemy że w epoce Dinozaurów Saki były tylko malutkie kiedy po właśnie wyginięciu dinozaurów Saki naczelne zaczęły się rozwijać No to właśnie głównym takim przeciwnikiem tych jeszcze Saków były właśnie węże a więc można powiedzieć że nauka dzisiaj nam pokazuje że mamy taką No jak to kiedyś się mówiło odwieczną kosę czyli taki atawizm taką wrogość

między ludźmi a wężami tak taki antagonizm jaki istnieje między ludźmi a wężami i to jest ciekawe że to co nauka pokazuje w taki sposób badawczy to nasza opowieść z Księgi Rodzaju tak ten mit o Raju ujmuje można powiedzieć to samo co dzisiaj mówi nauka tylko w sposób taki można powiedzieć właśnie bardziej jako opowie jako taka święta opowieść sposób mądrościowy intuicyjny ujmuje to właśnie w tej Świętej Opowieści z Księgi Rodzaju ten odwieczny wpisany w naturę atawis między człowiekiem a wężem do opowieści z rju jeszcze wrócimy jak będziemy mówić o upadku istot duchowych aniołów ale teraz zajmiemy

się aniołem niszczycielem aniołem śmierci czyli tymi fragmentami Biblii które mówią o aniołach zsyłając czy to zarazę czy to śmierć Otóż dochodzimy w naszej serii do ważnej tajemnicy na temat aniołów okazuje się że mogą one nie tylko czynić dobro i przychodzić do człowieka jako ochrona ale mogą również czynić zło i to na rozkaz Boga i takim aniołem jest właśnie anioł Niszczyciel czy Anioł śmierci mamy pięć takich ważnych wskazówek czy fragmentów biblijnych które Właśnie mówią o Aniele zagłady czy o aniołach śmierci pierwszym takim fragmentem jest porażenie mieszkańców Sodomy tajemniczym zaćmieniem to jest Księga Rodzaju rozdział 19 i

tam mamy taką dłuższą opowieść którą ja tutaj Streszczę mianowicie oto dwaj aniołowie przybyli do Sodomy wieczorem kiedy to lot siedział w bramie Sodomy tak przybywają do Sodomy do Lota aniołowie wiemy że będą chcieli uratować Lota przed zniszczeniem Sodomy przychodzą do niego do domu goszczą się u niego jedzą u niego posiłek na tym etapie są nieodróżnialna majestatem który mają są nieodróżnialna że aniołowie nie mają żadnych skrzydeł w Biblii to serafy czy ewentualnie chuby mają skrzydła ale one nie są aniołami w sensie nie są malachim nie są posłańcy ci posłańcy w Biblii czyli właśnie malachim Angelo nie

mają żadnych skrzydeł w Biblii często są nieodróżnialna od ludzi albo przybierają formę ludzką i właśnie tacy dwaj aniołowie przybywają do Lota goszczą się u niego no i niestety przychodzą do nich mieszkańcy Sodomy i tak jak to tłumaczy Biblia Tysiąclecia chcą z nimi poswawolić tak i wtedy Oto Ci dwaj mężowie przyciągnęło mitów którzy chcieli z nimi poswawolić porazi ślepotę to też na próżno usiłowali oni odnaleźć wejście a więc mamy pierwszy sygnał w Biblii kiedy aniołowie mogą wyrządzić człowiekowi jakieś zło i tu nie chodzi tylko o tą ślepotę którą poraz tych mężczyzn z Sodomy No ale później

znamy to opowiadanie tak Sodoma i Gomora zostaje zniszczona przez anioła śmierci Sodoma i Gomora te bezbożne miasta są zniszczone przez Boga i wyraźny udział w całym tym opowiadaniu mają aniołowie nawet może tutaj gdzieś pokażę takie taki obraz który właśnie przedstawia zniszczenie Sodomy oto Sodoma jest tutaj prawda niszczona a aniołowie Ci dwaj aniołowie wyprowadzają wyprowadzają Lota właśnie z Sodomy więc takie Pierwsze wydarzenie w którym aniołowie chroniąc Lota jednocześnie mogą wyz zło drugie takie opowiadanie Myślę że też bardzo dobrze znane to jest oczywiście zagłada pierworodnych w Egipcie spowodowana działaniem niszczyciela to już wprost pada nazwa tego anioła

śmierci Mianowicie hamit hamit w księdze wyjścia pojawia się ta nazwa Oznacza ona anioła niszczyciela cytat z Księgi Wyjścia brzmi tak a gdy pan będzie przechodził aby Porazić Egipcjan zobaczy krew na progu i na o drzwiach to ominie takie drzwi i nie pozwoli Niszczyciel wejść do tych domów aby zabijał tak Niszczyciel jest posłany po to aby zabijał natomiast domy które są pokrop krwią taki apotropaiczny charakter osłaniający przed złem właśnie tej krwi baranka ochrania przed właśnie tym aniołem niszczycielem w księdze wyjścia pada samo sformowanie Niszczyciel nie mamy tu słowa Angelos czy czy słowa malach anioł ale nie

mamy wątpliwości że o anioła śmierci anioła niszczyciela dlatego że w następnym tekście jak to zaraz pokażę czyli tam gdzie mamy zarazę która pojawia się w ludzie Izraela za czasów Dawida tam właśnie mowa jest już wprost o Aniele niszczycielu mamy tak hamala hamit Czyli właśnie anioł Niszczyciel i podobieństwo funkcji podobieństwo jakby działania w podobnych okolicznościach oraz zadawanie gwałtownej śmierci poprzez zesłanie zarazy wskazuje że chodzi tu o tę samą postać anioła niszczyciela tak Czyli mam w księdze wyjścia opis właśnie zagłady pierworodnych i tej zagłady dokonuje anioł Niszczyciel hamit tutaj nazwany w księdze wyjścia aniołem niszczycielem i co

ciekawe tutaj wracamy do tego o czym też wspomniałem w którymś z tych odcinków o aniołach że w jednych tekstach mówi się że o to Niszczyciel będzie wysyłał śmierć na Egipcjan a za chwilę w innym tekście na przykład w księdze Wyjścia rozdział 12 werset 29 mowa jest o tym że o północy to ja pozabijał wszystko pierworodne w Egipcie nie Czyli znowu mamy takie trochę utożsamienie tak jak mówiliśmy o Aniele Jahwe tak że anioł Jahwe ten posłany utożsamia się w jakiś sposób z posyłając ten anioł Ja trochę zastępuje Boga w jego funkcji Czy jakby wyręcza trochę Boga

tak tutaj tą rolę w zesłaniu dte plagi w realizacji tej dte plagi właśnie jakby od Boga przejmuje ten Niszczyciel prawdopodobnie jak badacze tutaj mówią chodzi o to żeby troszkę oddalić Boga od takiego bezpośredniego uwikłania w sprawy ludzkie No zwłaszcza te związane ze zesłaniem jakiegoś nieszczęścia inni badacze mówią że tym niszczycielem Pierwotnie był jakiś Demon pustyni że pierwotnie hebrajczycy przekazali jakąś wiarę w jakiegoś ducha pustyni którego być może przynosił taki gorący wiatr hamsin który najczęściej atakował stada które podczas takiego pierwotnego rytu Paschy były przeprowadzone z pastwisk zimowych na pastwiska letnie i te stada miały być atakowane

czy mogły być atakowane różnymi chorobami i właśnie przypisywano to działalności niszczyciela więc były takie próby takiego z interpretowania tej postaci niszczyciela jako taka taki pierwotny Demon który właśnie był personifikacją czy to gorącego wiatru hamsin wiejącego w Egipcie takiego też niszczycielskiego wiatru czy to właśnie chorób czy zaraz które spotykały stada w okolicach Paschy Kiedy przeprowadzono stada na pastwiska letnie No ale w Biblii tutaj właśnie jest mowa o Aniele niszczycielu który jest jakby realizatorem 10 plagi trzeci taki tekst biblijny w którym właśnie anioł pełni rolę anioła śmierci anioła niszczyciela To jest zaraza która spadła na lud z

powodu spisu ludności przeprowadzonego przez Dawida tak mamy takie ciekawe opowiadanie w ostatnim chyba rozdziale jak pamiętam w drugiej księdze Samuela czy później powtórzone w pierwszej księdze kronik jak to właśnie Zacytuj sobie drugą księgę Samuela oto anioł wyciągnął rękę nad Jerozolimą by ją wyniszczyć wtedy Jahwe ulitował się nad nieszczęściem i rzekł do Anioła niszczyciela tutaj właśnie pada ta forma hamach hamit czyli ten anioł Niszczyciel wtedy to Jahwe ulitował się i rzekł do Anioła niszczyciela ludu wystarczy Cofnij rękę anioł Jahwe znajdował się obok klepiska aruna i buzy Dawid widząc że anioł zabija lud wołał do Jahwe to

ja zgrzeszyłem to ja zawiniłem A te owce cóż uczyniły nie będę wchodził w szczegóły tego opowiadania to jest bardzo ciekawe i takie zagadkowe dosyć opowiadanie Dlaczego Dawid i jego lud są ukarani za to że Dawid spisał zrobił spis ludności przecież królowie No potrzebowali robić spisy ludności robili je często przede wszystkim ze względów podatkowych żeby wiedzieć ile podatków można ściągnąć z danego regionu z danej prowincji ale również dla celów militarnych żeby wiedzieć jaki można mieć zaciąg do wojska więc spis ludności dokonywany przez króla nie jest niczym złym i to opowiadanie jest zagadkowe ale to jest już

na zupełnie inną historię natomiast iom sam fakt jest ciekawy że właśnie Pan Bóg żeby ukarać Dawida i ukarać lud za ten spis ludności przysyła właśnie anioła niszczyciela i tu znowu mamy coś bardzo ciekawego jak podobnie jak w tekście z Księgi Wyjścia gdzie wcześniej sugeruje się że to sam Jahwe dokonuje tej kary a za chwilę jest mowa o Aniele niszczycielu który dokonuje ten kary znowu posłany utożsamia się z posyłając tak mamy jakieś przenikanie się rzeczywistości gdzie raz działa sam Bóg sam Jahwe No a w innych tekstach działa za pośrednictwem swojego anioła w tym przypadku anioła niszczyciela

ludu to jest nazwany niszczycielem ludu prawdopodobnie znowu chodziło o pamięć o jakiejś zarazie o jakiejś właśnie klęsce czy zarazie która dotknęła ludu początków monarchii starożytności tłumaczono Często też zjawiska naturalne No wyjaśniane je sobie w sposób Nadprzyrodzony tak to było bardzo charakterystyczne No nie tylko w czasach starożytnych ale przecież w całym średniowieczu To jest tak zwana religijna interpretacja Właśnie takich wydarzeń naturalnych jak klęski katastrofy czy jakieś zarazy że oto właśnie Bóg zsyła taką zarazę na lud i być może to nasze opowiadanie o Dawidzie i tym nieszczęściu zarazy Która właśnie dotknęła ludu początku monarchii jest jakąś pamiątką

po jakimś rzeczywistym wydarzeniu zarazy które zinterpretowanie tak i aby złagodzić można powiedzieć obraz karzące Boga który właśnie uderza w lud pojawia się obraz anioła Jahwe no który jakoś tam jednak zdejmuje tą bezpośrednią odpowiedzialność z Działania niszczycielskiego działania samego Boga dobrze i przechodzimy do czwartego tekstu w którym również mamy bardzo charakterystyczną działalność anioła niszczyciela anioła śmierci mianowicie chodzi o wyniszczenie armii asyryjskiej U wrót Jerozolimy o tym opowiada druga Księga Królewska powtarza to później Księga kronik i bardzo podobne zdarzenie to jest dokładnie jakby kopia tego opisu z Księgi królewskiej pojawia się również w histor Izajasza i w

drugiej księdze królewskiej czytamy Tej samej nocy wyszedł anioł Jahwe i pobił w obozie asyryjczyków 185000 ludzi rano kiedy wstali oto ci wszyscy byli martwymi ciałami więc znowu mamy do czynienia z jakimś bardzo ciekawym i tajemniczym opowiadaniem biblijnym kiedy to wojska asyryjskie oblegają Jerozolimę to jest ten słynny najazd asyryjczyków na królestwo północne zniszczenie samarii zdobycie królestwa Północnego wojska asyryjskie oblegają również królestwo Południowe jego stolicę Jerozolimę ale nagle te wojska się wycofują tak judea ocaleje Chociaż tam kilkadziesiąt miast judejska zniszczonych przez asyryjczyków to jednak Jerozolima ostanie królestwo Południowe No nie upadnie w tym samym czasie w 721

roku jak to spotkało samari i królestwo północne i to nagłe odstąpienie armii asyryjskiej od Jerozolimy Biblia będzie tłumaczyć autorzy biblijni będą tłumaczyć jakąś klęską Która właśnie pojawiła się w armi asyryjskiej czyli jakąś zarazą być może faktycznie pojawiła się w armii asyryjskiej jakieś zaraza być może były jakieś inne powody polityczne czy militarne że armia asyryjska odstąpiła od zdobycia Jerozolimy ale tutaj w tym opowiadaniu właśnie mamy tą interpretację religijną to znaczy oto Pan Bóg właśnie wysyła anioła śmierci i to on czyni zarazę w armii asyryjskiej taką że 185 tys ludzi umiera No i asyryjczycy wycofują się z

obleganie Jerozolimy i potwierdzeniem tego że starożytności już interpretowane to wydarzenie jako jakaś właśnie zaraza która dotknęła wojsko asyryjskie pojawia się już w księdze Zachariasza w 14 rozdziale księgi proroka Zachariasza gdzie Zachariasz właśnie mówi o tym że ta plaga Boga która zostaje przez niego zesłana to jest właśnie pewna zaraza że tam są jakieś gnijące ciała gnijące oczy i tak dalej No i taką interpretację potwierdza nam również historyk żydowski Józef la już w swoich dawnych dziejach Izraela czyli antikes Juda i gdzie mówi właśnie o okropnej zarazie która dotknęła wojsko asyryjskie tak także mamy prawdopodobnie jakieś historyczne wydarzenie

czy to zarazy czy to innych jakichś powodów które skłoniły armię asyryjska do odstąpienia do obleganie Jerozolimy No i oczywiście judejczycy autorzy biblijni interpretują to w sposób religijny oto Jahwe tak zainterweniować właśnie poprzez swojego anioła śmierci który zrobił spustoszenie w wojskach asyryjskich że ci musieli się wycofać i odstąpić To jest bardzo ciekawe i tutaj później w księdze kronik mamy ten sam opis który jest rozbudowany ten anioł Niszczyciel Anioł śmierci jego obraz jest już coraz bardziej taki rozbudowany widać że ta angelologia się rozwija w późniejszej literaturze żydowskiej ten anioł śmierci przybierze jeszcze taką bardziej złowrogą postać nawet

tu jakieś zdjęcie chyba Czy obraz też znalazłem tutaj mamy taką rycinę anioła niszczyciela anioła śmier który przechodzi przez Egipt widzimy z mieczem No oczywiście to jest to klasyczne wyobrażenie europejskie gdzie mamy pięknego młodzieńca ze skrzydłami blondyna No mówiliśmy że tak aniołowie nie wyglądają w Biblii no ale powiedzmy jest to jakieś wyobrażenie anioła Który z mieczem przechodzi przez Egipt i patrząc na odrzwia te które są oznaczone krwią te zostawia No i tu już mamy właśnie takie bardziej współczesne jakieś wyobrażenie anioła śmierci i wracamy bo mamy jeszcze bardzo ciekawy tekst bo mówiliśmy że obraz anioła śmierci się

rozwija w księdze kronik już jest bardziej rozwinięty do tego stopnia a tu jeszcze przytoczę że w księdze Machabejskiej w pierwszej księdze Machabejskiej kiedy Juda walczy z nikanor kiedy dochodzi do walki Powstańców machabejskich znika norem oto Juda powołuje się na tą scenę właśnie modląc się do Boga Juda mówi tak to jest jego modlitwa zapisana w pierwszej księdze Machabejskiej w siódmym rozdziale gdy zabił spomiędzy nich 185 000 tak samo zetrzyj to wojsko dzisiaj przed nami tak Czyli Juda ze swoimi żołnierzami modli się aby właśnie Bóg zadziałał zainterweniować anioła śmierci się rozwija do tego stopnia że nawet te

anioły się jakby pomnażaj że w piątym tekście który dotyczy właśnie tych aniołów zagłady pojawiają się już właśnie oni w liczbie mnogiej to jest psalm 78 późny psalm w którym właśnie pojawiają się anioły zagłady w 49 wersecie mianowicie tłumaczeniu Biblii Tysiąclecia werset ten brzmi tak zesłał na nich Żar swojego gniewu oburzenie zapalczywość I udrękę orszak zwiastunów klęski i ci zwiastunowie klęski to są ci właśnie nasi aniołowie zagłady i właśnie lepiej to oddaje dlatego przytoczyłem ewangelicznego Instytutu biblijnego gdzie mamy właśnie spuścił na nich Żar swojego gniewu czyli złość udrękę i wzburzenie oraz oddział aniołów zagłady ci aniołowie

zagłady to są ci właśnie aniołowie klęski aniołowie zniszczenia i septuaginta czyli grecki przekład grecka Biblia tłumaczy ten termin aniołów zagłady jako ole fronta olef ronta to jest bardzo Taki to jest imiesłów bardzo ciekawy termin który pochodzi od czasownika oo A więc czasownika który oznacza całkowite zniszczenie całkowicie zniszczyć zabić unicestwić czy wyeliminować a więc ten termin olef rewona można przetłumaczyć że to jest anioł Niszczyciel albo anioł zabójca czy wręcz anioł Terminator który ma za zadanie całkowite zniszczenie całkowitą eksterminację Stąd można to przetłumaczyć jako anioł Terminator czy anioł zabójca tak i ten termin o ronta On pojawia

się nie tylko w greckiej Biblii tam w księdze wyjścia gdzie mam anioła niszczyciela Czy w księgach historycznych ale ten termin olef rewona jako anioła niszczyciela pojawia się również w księdze mądrości deor kanonicznej księdze mądrości w 18 rozdziale gdzie mamy przed nimi to ustąpił i ich uląg się Niszczyciel czy może lepiej w tłumaczeniu Biblii paulistów na ten widok cofnął się Anioł Śmierci Tam chyba chodzi o księgę liczb gdzie mamy właśnie wyniszczanie ludu tymi wężami które kąsają l właśnie na ten widok cofnął się Anioł śmierci i tam właśnie mamy to ten ten anioł Terminator ole rewona I

co ciekawe ten sam termin pojawia się w Nowym Testamencie w tekście Świętego Pawła w pierwszym Liście do Koryntian w rozdziale 10 gdzie Paweł mówi coś takiego nie szemraj jak niektórzy z nich szemrali i zostali wytracony tut Biblia tycia tłumaczy dokonującego zagłady natomiast wujek czy Biblia Warszawska brytyjka czy właśnie ewangeliczny Instytut biblijny tłumaczą ten tekst Świętego Pawła że ci ludzie na pustyni Izrael na pustyni poginęły czyli z ręki tego właśnie niszczyciela tego Terminatora i znowu ten tekst dotyczy plagi która dotknęła Izraelitów kiedy wychodzili z Egiptu i byli na pustyni i co ciekawe o ile w samej

księdze wyjścia w pięcioksięgu Czy w księdze liczb tamto Bóg zsyła tą zagładę tak w późniejszych tekstach biblijnych coraz częściej zamiast Boga pojawia się właśnie ten Niszczyciel i to nie tylko jest w tekstach właśnie późnego judaizmu drugiej świątyni mamy w Nowym Testamencie ale w wielu też tekstach apokryficznych pseudo epigraf coraz częściej i Coraz chętniej pisze się właśnie o tym naszym Aniele zagłady ten obraz anioła zagłady też się pojawia chociażby w księdze Henocha Czy w tekstach z kumran i tu przytaczam zdanie profesora Macieja mnicha Pozdrawiamy profesora Macieja właśnie który dobrze ujmuje taki taką ewolucję te obrazu tego

anioła choroby czy anioła zagłady Maciej mówi tak taki obraz aniołów czyli właśnie zsyłając to nieszczęście został zaczerpnięty z wierzeń powszechnych wśród wszystkich semickich Ludów Bliskiego Wschodu i nie jest oryginalnym tworem religii Izraela prawdopodobnie ze względu na pokrewieństwo z mitologii sąsiednich Ludów obraz Taki był początkowo używany przez jahwistyczny autorów ostrożnie tego anioła niszczyciela No bo groziło to właśnie ubóstwienie tak takim wielobóstwo jako Bóg Zresztą Maciej właśnie o tym pisze groziło to wszak podsunięcie społeczeństwu hebrajski nowych obiektów kultu wydaje się że katalizatorem przemian w angelolog były Reformy jozjasza a przede wszystkim niewola babilońska to jest ten czas

umocnienia się monoteizmu izraelskiego tak i umocnienie się kultu Jahwe z jozjasza i tego monoteizmu złagodził obawy o możliwość powstania samodzielnego kultu aniołów ten Kult aniołów będzie mógł się rozwijać kiedy umocni się wiara MON tak kiedy już Kult Jahwe jako Boga jedynego będzie na tyle mocny że będzie można spokojnie pisać o aniołach i nie obawiać się tego że one będą przez społeczeństwo izraelskie ubóstwia jako inni pomniejsi bogowie Ponadto pisze profesor Maciej Ponadto postępujący proces odsuwania Boga Izraela od spraw nazbyt ludzkich a być może rozwijająca się również refleksja moralna spowodowały zastępowanie Jahwe zsyłając zarazę poprzez jego anielskich

wysłanników tak Czyli w najstarszych tekstach to Jahwe byłby tym który zsyła zagładę zsyła właśnie zarazę Natomiast w późniejszych tekstach pojawiają się już aniołowie niszczyciele czy anioł Niszczyciel który wyręcza Jahwe właśnie w tym zadaniu dobrze Przechodzimy dalej kochani Bo to jest dopiero początek Otóż do tej pory mówiliśmy o Aniele zagłady czy Aniele śmierci o tym terminatorze który jednak działał z polecenia Boga Tak on jakoś tam utożsamiał się tak przenika się to rzeczywistość samego Boga działającego i działającego jego anioła anioła Jah czy anioła niszczyciela tymczasem w Biblii zwłaszcza na początkowym etapie pojawiają się różnego rodzaju duchy Czy

demony które również tak jak to uważało społeczeństwo izraelskie trzeba obłaskawić jakimiś modlitwami zaklęciami czy jakimiś elementami kulty cznym i te demony niekoniecznie już działają właśnie w obrębie królestwa Jahwe niekoniecznie działają z polecenia i na rozkaz Jahwe czasami wydają się być wręcz konkurencyjne wobec działania Bożego kilka z takich demonów Biblia wymienia wprost z imienia to jest Azazel to jest lilit to są kosmacz to jest belial to jest asmodeusz inne demony będą działały w pewnych grupach i teraz spróbujmy sobie przybliżyć właśnie świat tych złych duchów świat demonów który pojawia się w Biblii i trzeba tutaj powiedzieć ujmując

sprawę chronologicznie bo pamiętamy z pierwszego z pierwszej części aniołach że chcemy wykład o aniołach potraktować sobie chronologicznie czyli nie popełniać tego błędu A historyczności tak gdzie opowiadamy o najstarszych tekstach i o bardzo młodych tekstach Gdzie angelologia jest na zupełnie innym etapie i mieszamy zupełnie pewne obrazy mieszamy obrazy z bardzo starych tekstów biblijnych gdzie ta angelologia dopiero raczkuje i gdzie mamy pewne bardzo wczesne pierwotne jeszcze nawet nie monoteistyczne wyobrażenia mieszamy to z późniejszymi już bardzo mocno i bardzo dokładnie w rozwinięty sposób ukształtowanym wierzeniami ukształtowaną Angel więc jeżeli chcemy na problem spojrzeć historycznie i chronologicznie to trzeba

powiedzieć że w najstarszych wyobrażeniach czy to w kananejski Czy w początkach tworzenia się tradycji i wiary biblijnej za zsyłanie zła i choroby czy to nieszczęścia odpowiedzialność cowan często na różne złe bóstwa czy demony właśnie najczęściej byli to albo pomniejsi Bogowie albo złe duchy czasem były one podporządkowane największemu bóstwu na przykład elowi pustyni i profesor Maciej Zresztą tutaj przytaczam książkę właśnie profesora Macieja który pisze Mniej więcej między innymi na ten temat bo to jest bardzo ciekawa książka obraz Jahwe jako władcy choroby Biblii hebrajskiej na tle bst bliskowschodnich tak Czyli Maciej rozważa obraz Jahwe który właśnie zsyła

czy to jakąś chorobę czy nieszczęście w Biblii hebrajskiej czyli w Starym Testamencie ale właśnie na tle bóstw bliskowschodnich czyli na tle tych wyobrażeń które Izraelici właśnie mieli na tym etapie Ta książka jest Zresztą chyba dostępna na akademię Edu w całości i to z tej książki jest cytat profesor Maciej jest wykładowcą historykiem biblistów na KULu więc nie ma tu mowy o jakichś nie ortodoksyjnych naukach i Maciej pisze tak w tle Boga Jahwe można zauważyć wiele mniejszych postaci postaci duchowych zwykle podporządkowanych Bogu Izraela niekiedy Biblia mówi o tej zależności wprost od Boga Czasem brak takich wzmianek jednak

z porównań z innymi religiami Ludów starożytnego Bliskiego Wschodu wynika że omawiane postacie są hebrajskim odpowiednikiem demonów znanych z innych mitologii demony zwykle podlegały władzy jakiegoś większego bóstwa co w wypadku Biblii może sugerować poddanie władzy Jahwe Zdarza się jednak również że gdy biblijny redaktor nie dość dokładnie przykrył poprzednie politeistyczne malowidło czyli pierwotne wyobrażenia wczesno hebrajskie wczesno izraelskie wówczas da się zauważyć szczątki wyobrażeń w których złowrogie demoniczne istoty wcale nie są podporządkowane Jahwe a raczej z nim konkurują nie można pomijać tych drobnych miejsc na obrazie nawet jeżeli nie zgadzają się one z wymową całego dzieła czyli Biblii

dają nam bowiem te pierwotne wyobrażenia o tych duchach Niepodległych Jahwe demonach dają nam bowiem pobieżny zarys wierzeń z czasów gdy monoteizm nawet monolatria nie były nie zwyciężyły jeszcze w społeczeństwie hebrajskim i to jest jakby taki pierwotny etap zaraz o tym powiem bardziej tak szczegółowo później w ramach rozwoju monoteizmu biblijnego to Jahwe przejmuje prerogatywy innych kananejski bogów i to on staje się odpowiedzialny za zsyłanie dobra oraz zła Czyli mamy taki moment kiedy Jahwe wiara w Jahwe Przybywa do Izraela przybywa do kanaanu Jahwe przejmuje prerogatywy czy to Baala czy Baala czy to właśnie tego Ela najwyższego Boga

kanaryjskiego i to on jak mówi Biblia będzie odpowiedzialny za wszystko co się w świecie dzieje Za dobro ale również za zsyłanie zła zasłane chociażby choroby i tutaj przytaczam trzy takie przykładowe teksty takich tekstów Biblii jest bardzo wiele gdzie właśnie mówi się o tym że również to zło jest zesłane przez Boga Księga Powtórzonego Prawa rozdział 32 zgromadz na nich nieszczęścia wypuszczę na nich swe strzały zmorzy ich głód gorączka ich strawi i złośliwa zaraza Bóg mówi on jako adresat tego co uczyni prawda za karę ludowi głód zaraza gorączka nieszczęścia psalm 38 utkwiły bowiem psalmista modli się do

Boga we mnie twoje strzały bóg jako w ogóle się pojawia to często jako taki wojownik który właśnie przez strzały zsyła jakąś chorobę o tym Maciej szeroko opowiada w swoich książce utkwiły we mnie twoje strzały i ręka twoja zaciążyła nade mną nie ma w mym ciele nic zdrowego na skutek twego zagniewanie nic nietknięte w mych kościach na skutek mego grzechu i trzeci cytat jest bardzo ciekawy to jest księga habakuka rozdział trzeci zaraza idzie przed jego obliczem w ślad za nim gorączka śmiertelna ta zaraza która idzie przed obliczem Boga i Maciej pisze właśnie o niej w ten

sposób obraz zawarty w księdze habakuka na tyle silnie personifikuje choroby idące wraz z Jahwe że nie ma wątpliwości iż mowa jest o istotach demonicznych wszak dla całego Bliskiego Wschodu naturalną koleją rzeczy było postrzeganie choroby jako demona podobnie jak oczywistym dla biblijnego autora było że panem owych demonów może być tylko Bóg Izraela Jahwe i profesor Maciej dalej pisze tak zastępy Jahwe to co mówiliśmy że Bóg jest otoczony zastępami anielskimi zastępami różnych istot niebiańskich owa armia składa się z istot nadludzkich najczęściej o cechach demonicznych należy to zaznaczyć od razu że za takowe uważamy istoty z natury swej

potężniejsze od ludzi jednak podporządkowane wyżej od nich postawionym w hierarchii bóstwom lub Bogu zwykle są one wrogie ludziom i Przynoszą im nieszczęście a jedyną przysługę jaką mogą wyświadczyć śmiertelnym jest powrót do swych pozaziemskich siedzib różne zaklęcia Czy różne wróżby Czy różne jakieś właśnie modły miały wygonić te duchy Czy demony żeby powróciły do swoich pozaziemskich siedzib i profesor Maciej kontynuuje dla czytelnika związanego z ktulu jące może się wydać określenie aniołów czy tych Zastępów niebiańskich Boga mianem istot nadludzkich o charakterze demonicznym przypomnieć jednak należy że za istotę o charakterze demonicznym uważane są wszystkie postacie potężniejsze od ludzi

podporządkowane jednak wielkim bogom czy Bogu i sprowadzające ludzi nieszczęście tak Czyli jeżeli te istoty nadludzkie Jeżeli to są nawet wysłannicy Boga ale sprowadzają na ludzi nieszczęście na przykład nie wiem sprawią że człowiek się zgubi na pustyni albo jego stada wymrą to człowiek przypisuje to albo bezpośrednio Bogu albo przypisuje to sprawce demonów i za i tymi demonami mogą być również wysłannicy Boga tak to Bóg może zsyłać tak jak anioła śmierci tak jak anioła zarazy może zsyłać na ludzi nieszczęście poprzez właśnie te istoty duchowe zwane przez ludzi demonami Zresztą greckie dajmonion tak oznacza właśnie taką istotę nadludzką

No powiemy demonicznego Bliskiego Wschodu ta sama istota mogła być w jednej sytuacji groźna a w innej pomocna stąd też aniołowie przynoszący ludziom choroby przyjmują cechy istot demonicznych dlatego też wygodnie Jest mówić o demonicznym charakterze anioła w danym fragmencie biblijnym unikając zarazem uogólnień wyjątkiem jest postać niszczyciela o którym mówiliśmy wyżej którego można uznać za specyficzny rodzaj anioła ze swej natury przynoszącego tylko zagłady tylko zagład i profesor Maciej kontynuuje obraz Jahwe jako władcy istot przynoszących chorobę nie jest niczym nadzwyczajnym na Bliskim Wschodzie szczególnie wiele podobieństw daje się zauważyć przy porównaniu tekstu biblijnego i utworów mezopotamskich Jawi się

w omawianym tekście jako Bóg zbliżony do Nergala to jest bardzo ważne bóstwo właśnie w kulturze mezopotamskiej szczególnie Poprzez częste połączenie demonów choroby i świata podziemnego obraz Boga Izraela jako Króla lęków doskonale odpowiada wyobrażeniom Nergala podobnie demony ich cechy a niekiedy nawet nazwy sugerują mezopotamskie korzenie hebrajskich wierzeń choć z rzadka pojawiają się także podobieństwa z bóstwami znanymi z ugarit i kochani Przechodzimy już do konkretów najpierw omówimy sobie bardzo tajemniczą postać demona pustyni jakim był Azazel jesteśmy jeszcze na tym wczesnym etapie religii biblijnego Izraela gdzie nie mówimy o tych demonach jako w tym naszym obrazie chrześcijańskim gdzie

mamy Boga który stwarza wszystkie anioły wszystkie były mu posłuszne część się zbuntowała no i i stała się demonami Tutaj mówimy jeszcze o tych wczesnych wyobrażeniach gdzie troszkę obok Jahwe czy troszkę konkurując nawet z wiarą w Boga Jahwe gdzieś tam na obrzeżach na pustyniach funkcjonują jakieś demony i takim demonem jest z pewnością Azazel i to jest postać która wprawiał biblistów od lat i wprawia do dzisiaj w zakłopotanie to znaczy pojawia się wiele hipotez na temat tego kim jest tak naprawdę w biblijny Azazel i ja tutaj Podam kilka takich najlepiej ustalonych najczęściej pojawiających się hipotez mianowicie Azazel

on się pojawia w księdze kapłańskiej prawda wiemy zaraz o tym wspomnę Azazel był pierwotnie Według niektórych hipotez semicki Bogiem trz tak bo mamy właśnie tych pasterzy którzy wędrują nomadów wczesno izraelskich i Azazel byłby pierwotnie semicki Bogiem trz a dopiero później został zdegradowany do rangi demona tak Kiedy pojawił się kult Jahwe jako Boga jedynego w Izraelu inna hipoteza czy taka uzupełniająca mówi że Azazel to był pierwotnie Kozioł że że ten Azazel miał być znakiem upamiętnienia przestępstwa braci Józefa pamiętamy że bracia sprzedali Józefa wygnali go na pustynię i zostawili go tam tak więc tak jak mamy tą

opowie jest świętą z Księgi Rodzaju kiedy to bracia prawda wygnali Józefa na pustynię wyrzucają go na pustynię i zostawiają go tam Tak można powiedzieć że ten Kozioł wygnany na pustynię bo ten kozioł jest wygnany do azazela miał przypominać Józefa tak którego bracia właśnie zostawili na pustyni tam go wygna wszy dodatkowo Przecież bracia poświęcając właśnie Koziołka jak sobie wrócicie do opowiadania z Księgi Rodzaju to oni właśnie poświęcili Koziołka i starali się zrzucić winę na dzikie zwierzęta tak ciekawe że to opowiadanie z Księgi Rodzaju O wygnaniu Józefa jest w jakiś sposób paralelne wobec tego co Izraelici robią

właśnie w rycie Jom kipur kiedy właśnie kiedy wyrzucają tego Koziołka na pustynię do Ducha azazela tak kolejna hipoteza zwraca uwagę na ważną rzecz mianowicie słowo Azazel pisane jest najczęściej w ten sposób ale rzadko forma jest poświadczona w ten sposób gdzie mamy alew przestawiony z literką zain i ta druga rzadziej poświadczona co prawda wymowa czy zapis tego tego imienia Azazel wydaje się bardziej Poprawna to znaczy ta hipoteza mówi że doszło tu do metatezy czyli do przestawienia bo dużo łatwiej nam zrozumieć tak wyglądającą formę imienia Azazel z tym alfem i lamet na końcu dlaczego Bo mamy na

końcu charakterystyczną cząstkę l tak jak w wielu imionach teoforyczne Izrael natanael Gabriel Rafael i właśnie w imionach tych aniołów Zobaczcie że pojawia się to l na końcu nie uel Samael natanael Gabriel tak rael a tutaj mamy Azazel więc prawdopodobnie doszło tutaj do takiej metatezy czyli przestawienia dwóch WS spółgłosek i jeżeli tak faktycznie było to mamy do czynienia z imieniem które jest bardzo charakterystyczne bo czasownik azaz od rzeczownik o znaczy siła AZ znaczy być silnym no L oznacza Bóg tak i Azazel byłby imieniem C bardz podobne imię Gabriel do Azazel Gabriel ozacza siła moc mężczyzna Gabriel

znaczy Bóg jest silny podobnie Azazel bo oznaczało Bóg jest mocny więc Niektórzy badacze sugerują właśnie tą Met tezę przestawienie i tłumaczenie słowa Azazel jako Bóg jest mocny niekiedy inni badacze wysuwają taką tezę że ten czasownik azaz albo rzeczownik Oz ma znaczenie Nie tylko siła moc ale również dzikość srogość i tak jest niektórych tekstach k tutaj przytaczam co ważne również w odniesieniu do Jahwe a więc byłaby to jakaś srogość Jahwe gniew Jahwe wściekła moc Jahwe gwałtowna złość Jahwe i taki badacz de sugeruje że właśnie to znaczenie wściekła moc czy gwałtowna złość Jahwe oznaczałaby że Azazel oznacza

potężny gniew Boga a zatem Jeżeli coś jeżeli ta ofiara ma być dla azazela ten Kozioł Ma być dla azazela to oznacza że on jest dla usunięcia d eliminacji tego potężnego gniewu Jahwe tak że Jahwe gniewa się za grzechy Izraela i ten Azazel jest właśnie dla usunięcia dla eliminacji potężnego gniewu Jahwe tej gwałtownej złości Jahwe tak I tutaj tacy badacze jak właśnie Janowski czy wilchelm też też tłumaczą właśnie słowo Azazel czy dla azazela jako dla usunięcia Boskiego gniewu tak Czyli No to by zgadzało się z tym rytem właśnie wiom kipur nie kiedy właśnie oprócz tego Koziołka

który jest składany w ofierze krwią skrapia się przebłagalny o tym opowiadam na moich wykładach Z pięcioksięgu więc tam odsyłam Zakładam że to wiecie co to jest Jom kipur i ryd właśnie złożenia tych dwóch koziołków w ofierze jeden Koziołek jest składany dla Jahwe jest powiedziany le Jahwe a drugi jest le Azazel w ogóle ta paralela sugeruje że Azazel to jest osoba że Azazel to jest imię jakiegoś jakieś duchowej osoby tak no bo mamy jeden z tych koziołków jest składany le Jahwe a drugi jest skazany le Azazel tak Czyli jeden składany jest jakby dla Jahwe i faktycznie

krwią tego Koziołka pokra się błagalnie czyli miejsce tronu na Arce Przymierza GD Jahwe rzeczywiście objawia swoją moc i swoją osobę a drugi Koziołek jest właśnie wygnany na pustynię le Azazel tak jakby dla azazela dla uśmierzenia czy to gniewu tego pierwotnego bóstwa to pierwsza hipoteza że to był pierwotnie semicki jakiś Bóg czut czy Demon pustyni a później w Biblii Jakby zostało to przekształcone no bo wiadomo Biblia już jakby oczyszcza te stare wierzenia czyniąc je wierzeniami monoteistyczny więc le aaz znaczyło dla uśmierzenia Boskiego gniewu gniewu samego Boga słownik taki bardzo popularny hebrajski Brown River brigs proponuje aby

imię zela rozumieć jako abstrakt całkowite usunięcie a zatem ten Kozioł składany w święto Jom kipur dla azazela to byłby Kozioł który ma być całkowicie usunięty podobnie jak grzechy Izraela generalnie pojawia się wiele różnych ciekawych hipotez na temat postaci azazela tej idei azazela więcej zdaje się mówię W tym odcinku mo tem właśnie święta Jom kipur i między innymi azazela więc tam odsyłam tutaj tylko tak Streszczę mamy tam różne odkrycia w ebla różne porównywalne jakieś tam rytuały się pojawiają w innych kulturach sąsiednich Izraela i tak dalej Streszczę i Podsumuj że pierwotnie ten rytuał prawdopodobnie wypędzenia kozła le

Azazel czyli dla azazela wypędzenia go na pustynię tak to to zdjęcie pokazałem że prawda No w święto Jom kipur właśnie wypędzanie Koziołka na taką dziką krainę na pustynię później mamy w Talmudzie powiedziane że takiego Koziołka jeszcze strącany On na pewno zginął ale to już są późniejsze wyobrażenia w Biblii tego nie ma żeby ten Koziołek musiał być strącany ze skały później takie wyobrażenie o strąceniowa takiego Koziołka wypędzono na pustynię dla azazela i pierwotnie miało to znaczenie takie że prawdopodobnie chodziło o wypędzenie choroby i nieszczęścia skierowanie poprzez tego Koziołka do ich władc czyli azazela azazela traktowana jako

ducha pustyni który właśnie był władcą choroby władcą tego nieszczęścia czy władcą jakieś właśnie jakieś zarazy i razem z tym koziołkiem miano właśnie wysłać to nieszczęście do jego właściciela do jego pana czyli właśnie do azazela później ta postać jest rozbudowywana w dalszej literaturze żydowskiej między innymi w księdze Henocha się pojawia w apokalipsie Abrahama tam już się Azazel pojawia jako duch upadły jako właśnie ten który Upadł i zbuntował się przeciwko Bogu a zazel jako właśnie jen z tych książąt ciemności nie ale to już jest późniejsze I to już jest dużo późniejsza literatura żydowska Ja to na razie

mówię o tych wczesnych wyobrażeniach pierwotnych w obrażeniach które zostały jakoś zaadoptowane w religii Izraela no i kiedy już nie było zagrożenia monoteizmu to ten Azazel stał się tutaj jakimś takim rytuałem właśnie związanym ze świętem Jom kipur czyli świętem pojednania świętem przebłagania i profesor Maciej pisze w taki sposób w przypadku azazela mamy w Biblii do czynienia tylko z cieniem dawnego demona władającego chorobą jego pierwotny charakter można rozpoznać na podstawie paraleli ze źródłami pozabiblijnych odkryciach ciekawych w ebla w pierwszym rzędzie hetycki też też Jak najbardziej W wyniku rozwoju religii Izraela Azazel został w zmarginalizowane formie wchłonięty przez

jahwizm i wykorzystany w święcie dnia przebłagania czyli Jom kipur jako istota ku której można odesłać wszystkie grzechy społeczności tyle na temat azazela Idziemy dalej bo mam jeszcze dużo do powiedzenia lilit kochani kolejny bardzo ważny Demon biblijny mianowicie żeński Demon miejsc odludnych żeński Demon atakujący noworodki czyli właśnie lilit tutaj na szczęście nie będę się musiał za długo zatrzymywać bo jak dobrze wiecie mam osobny odcinek nagrany na temat właśnie tej bohaterki biblijnej jaką jest lilit i pozabiblijne zwłaszcza bo w Biblii jak wiemy pojawia się tylko raz w księdze Izajasza więc odsyłam do osobnego odcinka na temat właśnie

Lili gdzie pokazuje też zdjęcia różne ryciny obrazki Jak można wyobrażać sobie tego żeńskiego demona i jaka właśnie historia związana jest już zwłaszcza pobi biblijna bo tak jak mówię w Biblii pojawia się tylko raz w księdze Izajasza jako taki właśnie Demon miejsc odludnych natomiast później tradycja lilit jest mocno w tradycji żydowskiej zwłaszcza mocno rozwinięta A my przechodzimy do następnego rodzaju Czy do następnej kategorii demonów pojawiających się w Biblii te demony to tak zwane kosmacz kosm czyli nielegalne obiekty izraelskiego kultu Otóż pojawia hebrajskie określenie które wyraźnie nawiązuje do jakiegoś rodzaju istot demonicznych tutaj na potrzeby przetłumaczyli jako

kosmacz dlatego że SIM pochodzi od rzeczownika Sar który znaczy włosy owłosione owłosienie tak czy mam jakieś istoty włochate można by przetłumaczyć albo jak właśnie kosmacz chodzi jakiś rodzaj istot demonicznych Księga kapłańska w rozdziale mówi na przykład tak odtąd nie będą składać ofiarom nierząd będzie to dla nich ustawa wieczysta dla ich pokoleń i to co Biblia tycia tłumaczy jako demonom może nawet to pokażę bo chyba sobie otworzyłem ten tekst To właśnie są te nasze kosmacz są te właśnie shirim Proszę zobaczyć tutaj mamy laim Czyli nie odtąd nie będą składać ofiary tym właśnie czyli to nie jest

ogólna nazwa jest przetłumaczone jako demony zresztą w Biblii Warszawskiej podobnie Biblii Gdańskiej diabłom Ale tu nie chodzi tak to nie jest ogólne określenie na demony to jest nazwa konkretny typ tak jak mamy właśnie azazela tak jak mamy Lil jeszcze pokażę inne typy demonów tutaj mamy jakiś charakter jakieś charakterystyczne określenie pewnej grupy demonów zwanej właśnie kosmacz czy kosmatym włochatymi czyli właśnie SIM profesor Maciej pisze na ich temat tak kolejnym rodzajem demonów występujących w Biblii hebrajskiej są SIM właśnie pojawiają się one w tekście kilkukrotnie w księdze kapłańskiej też później Najprawdopodobniej w drugiej Królewskie drugiej kronik Izajasza dwa

razy Ostatni z urywków to jest właśnie 34 rozdział Księgi Izajasza to fragment z V wieku małej Apokalipsy z Księgi Izajasza rozdział 34 tej księgi opisuje przyszłe zniszczenie edomu w którym gnieździć się będą różne rodzaje dziwnych istot między innymi lilit właśnie w odcinku O lilit ja przytaczam ten werset bo tam właśnie pojawia się lilit jako taki Demon pustyni Demon miejsc zniszczonych Demon miejsc odludnych i właśnie obok lilit pojawia się w tekście sair chyba też to mam tutaj otwarte Tak proszę bardzo Księga Izajasza rozdział 34 zdziczałe psy spotkają się z hienami No tu mamy jako dzikie zwierzęta

wymienione hieny kozu ale proszę zobaczyć że w tekście mamy po pierwsze tutaj mamy tą naszą lilit tak a po drugie tutaj mamy to to co jest przetłumaczone po polsku jako kozły No bo sair można przetłumaczyć jako Kozioł ale to jest liczba pojedyncza tej grupy shirim tych demonów właśnie kozł głowy czy Właśnie takich kosmatych szir jest wymieniony obok właśnie lilit prawda i profesor Maciej kontynuuje obok lilit występuje właśnie szir rzeczownik ten może oznaczać kozła na przykład w Księdze Rodzaju 37 czy jednak Izajasz chcąc przedstawić spustoszony edom wykorzystał obrz zamieszkania ludzkich siedzi przez zwierzęta problematyczne jest w

takim kontekście użycie lilit która bez wątpienia jest demonem tak czy jeżeli obok lilit występuje ten sza to raczej nie jest to zwykły Kozioł tutaj jest mowa o kolejnym demonie na podstawie obu urywków z Księgi Izajasza można wnioskować że mamy do czynienia z jakimiś kosmatym demonami zamieszkującymi pustynne miejsca Sądząc z nazwy shirim są one prawdopodobnie podobne do Kozłów No bo shir też może oznaczać kozła bądź też jakieś hybrydalne formy z elementami kozła ich towarzystwem są inne demony lilit bądź dzikie zwierzęta które Zresztą także można rozumieć jako istoty na poły demoniczne Mamy takie opustoszały edom takie wyrocznia

na zniszczenie zdewastowanie edomu Kraina jak niemalże po apokalipsie i właśnie tam krążą tylko jakieś dzikie bestie typu lilit czy właśnie typu te kosmacz tak i w innym miejscu Jeszcze profesor Maciej pisze shirim to demony których nazwę można przetłumaczyć jako ko złot twory kosmacz albo satyry tak troszkę już bardziej idąc tam stronę kultury greckiej satyry nazwa wskazuje że owe istoty wyobrażano sobie jako zbliżone wyglądem do kozów i tutaj mam takie też ryc pokazujące właśnie troszkę jak można było sobie wyobrażać jakąś taką hybrydalny bafometa tak mamy wizerunek bafometa chociaż to jest późny wizerunek Bo to jest dopiero

z XIX wieku się pojawia taki sposób ukazywania diabła czy bafometa ale proszę zobaczyć wyraźnie ta tradycja jest zaczerpnięta właśnie z tradycji biblijnej O kozłach czyli mamy głowę kozła rogi kozła kopyta kozł i korpus ludzki skrzydła więc mamy znany myślę wizerunek bafometa właśnie z głową kozła i z racicami kozła Zresztą prawdopodobnie na tej podstawie w tradycji chrześcijańskiej diabłu przytwierdza się rogi tak jeżeli rysuje się diabła czy opisuje się diabła No to diabeł musi mieć rogi w tradycji chrześcijańskiej prawdopodobnie Wynika to właśnie z tego wyobrażenia biblijnych demonów których nazywamy tutaj kosmacz tak te demony jeszcze tutaj kilka

tekstów właśnie które o tym wspominają między innymi druga Królewska 23 Jozjasz zniszczył chram Kozłów tu jest pisane wielką literą tych kozów bo to nie chodzi o kozły jako zwierzęta tylko właśnie jako te istoty czczone w kulcie izraelskim który znajdował się u wejścia do bramy jozuego to jest ważny tekst bo to jest słynna reforma jozjasza Może otworzę ten tekst w Biblii to jeszcze go pokażę mamy Pismo Święte Biblię Tysiąclecia rozdział 23 który opisuje sławną kraju to Jozjasz dokonuje takiej reformy monoteistycznej właśnie jakby no wypędza z kraju i niszczy wszelki Kult bałwochwalczy właśnie Kult politeistyczny który w

Izraelu w tamtym czasie jeszcze w VI wieku czy si s wiek był bardzo popularny i między innymi właśnie który to werset werset 8 tak mówi że Jozjasz spluga wyżyny czyli zniszczył te no nie wyżyny tylko miejsca sanktuaria na wzniesieniu gdzie składali kapłani ofiary zniszczył chram kozów tak mam nawet przypis Zobaczmy sobie tak tych kozów to są demony wyobrażone przez kozły O właśnie nie to są właśnie te demony które jakby no przypominają troszkę wyglądem czy wyobraża się troszkę jako w kształcie kozów i przytoczyłem tutaj jeszcze tłumaczenie Biblii Warszawskiej czyli brytyjki bo ono nawet lepiej oddaje właśnie

to o co to tak naprawdę chodzi w tej księdze królewskiej w reformie ozjasza że oto Jozjasz kazał zburzyć świątynnych czy to jest właśnie tu nie nie mamy mowy o jakichś kozłach jako zwierzętach zwyczajnych tylko mamy mowę o jakichś demonach i później jeszcze w księdze kronik w rozdziale W drugiej księdze kronik w rozdziale 11 Autor biblijny mówi tak sam sobie ustanawiał kapłanów na Wyżynach dla czczenia Kozłów i cielcu które sporządził czczenia Kozłów tu znowu nie chodzi o zwierzęta bo chociażby Wulgata właśnie w tym miejscu tłumaczy demonium Czyli demony liczba mnoga tak ale zresztą nie tylko Wulgata

wcześniej Pesa starsze przekłady peszitta targumy też w tym miejscu mają demony że tutaj wyraźnie jakby starożytni zdawali sobie sprawę że to słowo szir czy liczba mnoga SIM w tym kontekście oznacza jakiegoś rodzaju istoty demoniczne co ciekawe mamy też takie ciekawe odkrycia archeologiczne których tutaj już No jakby zdjęć nie przytoczyłem nie znalazłem ale są na pieczęciach izraelskich z tamtego okresu czyli gdzieś 8 si wiek pojawiają się pieczęcie właśnie z wizerunkiem kozła nie i pytanie bardzo prawdopodobne jest że właśnie to jest element tego kultu dlatego nazwałem ten punkt że ci kosmacz to są nielegalne obiekty izraelskiego kultu

Czyli widać wyraźnie bo Proszę zobaczyć że te dwa teksty które tu przytoczyłem obydwa mówią o tym że te demony były czczone w kulcie Izraela Tak to nie mówimy o jakiś nie wiem innych religiach innych narodach ludach czy innych krainach innych miastach to mówimy o Jerozolimie O kulcie izraelskim i to w jego centrum czyli w Jerozolimie bo Jozjasz prze zniszczył chram Kozłów u wejścia do bramy jozuego w samej Jerozolimy tak tutaj również jest mowa o czczeniu Kozłów na pieczęciach izraelskich pojawiają się te kozły tak widać wyraźnie że w kulcie izraelskim i to jeszcze późno przed niewolą

babilońską gdzieś VI wiek takie demony były niestety czczone i profesor Maciej na ich temat pisze Tak możemy przypuszczać że kosmacz mieszkające na pustyni a zarazem czczone również przez mieszkańców miast chociażby w samej Jerozolimie są jakieś jakimiś nadnaturalny istotami cieszącym się znaczną popularnością w kulcie co właśnie pokazały chociażby powyższe cytaty z ich przedstawień w ikonografii być może na tych pieczęciach pewnie Może są jakieś inne jeszcze przedstawienia można domyślać się że nie zaliczają się do najważniejszych bogów kananejski panteonu raczej są rodzajem pomniejszych bóstw czy demonów i tu ważne zastrzeżenie daje profesor Maciej musimy przy czym być świadomi

że przedstawione rozróżnienie na bóstwa i demony jest nieco sztuczne ponieważ ludziom starożytnego Bliskiego Wschodu Było ono zapewne zupełnie obce tak te demony mogły być czczone jako po prostu pomniejsze bóstwa w Starych źródłach są one traktowane jako konkurenci Boga Izraela teksty z Księgi kapłańskiej 17 rozdział z drugiej królewskiej z drugiej kronik jednoznacznie potępiają Kult sze irim bowiem ich pochodzenie jest kananejskie i stoją one poza jahwizm biblijnych redaktorów choć zapewne nie większości mieszkańców Judy Izraela O czym świadczą chociażby te pieczęci tak I czy te ołtarze które stawiano właśnie tym demonom jednak Izajasz 13 Izajasz 34 nie traktują

już sze rym jako wrogów Jahwe konkurentów Jahwe do pewnego stopnia współdziałają one nawet z Bogiem Izraela przyczyniając się czy może lepiej udowadniając spustoszenie terenów przeklętych przez Jahwe tak jak lilit jest tym jakby świadectwem spustoszenia edomu ten szir Kozioł Demon też jest świadectwem spustoszenia edomu Wydaje się więc że monoteizm był już na tyle silny że nie bał się konkurencji kosmacz a więc o ile Azazel zostaje jak powiedzieliśmy trochę wchłonięty do religi Izraela jako pierwotne bóstwo pustyni Demon choroby zostaje wchłonięty do religii Izraela o tyle kosmacz są potępiane prawda ich Kult jest tutaj rowany czy usuwany no

Poza może tekstami z Księgi Izajasza gdzie już właśnie pojawiają się jako być może takie udowadniające demony to że działalność Jahwe jest skuteczna i przechodzimy do kolejnego już ostatniego rodzaju tych pomniejszych demonów bo później przejdziemy do wielkich jeszcze istot anielskich zła ale tu jeszcze jedna wzmianka o demonach sedim o nich Biblia mówi tylko dwa razy ale wyraźnie to jest również jakiś rodzaj demonów obok azazela czyli lit pojawiają się w Biblii także inny pojawia się w Biblii także inny rodzaj istot demonicznych którym oddawana była Cześć są to demony sedim tutaj mamy ich nazwę hebrajsko ich hebrajska nazwa

jest pokrewna akadyjski określeniu sedu ja zresztą wspominałem o sedu przy pierwszym odcinku o aniołach kiedy mówiłem o herubin cze duchy właśnie w kulturze Mezopotamii a więc hebrajska nazwa sedim wyraźnie jest pokrewna akadyjski określeniu sedu bóstw opiekuńczych wspominałem właśnie przy okazji chubu czy lamassu sedu to jest po prostu męskie bóstwo opiekuńcze którego żeńskim odpowiednikiem jest właśnie lamassu odsyłam do zdjęć z poprzedniego odcinka gdzie pokazywałem wiele wyobrażeń tych właśnie lamassu w różnych muzeach popro ze starożytnego Bliskiego Wschodu bóstwa te czyli właśnie te sedu opiekują się poszczególnymi ludźmi można je więc porównać do Aniołów Stróżów przyzywanie na przykład

dla ochrony przed demonami Nie tylko ludzi ale także miejsca osiedla czy domy mogły mieć swoje duchy opiekuńcze w okresie nowoasyryjskie jako uskrzydlone byki z ludzką twarzą tak jak pokazywałem to lamassu w takiej też postaci są dobrze znane z asyryjskich pałaców i w Biblii ci sedim pojawiają się jedynie dwukrotnie to jest Księga Powtórzonego Prawa i psalm 106 w księdze Powtórzonego Prawa w 32 rozdziale czytamy tak złym duchom składają ofiary nie Bogu bogom których oni nie znają nowym świeżo przybyłym nie służyli wasi przodkowie i tu jest właśnie tu gdzie mamy to złym duchom to jest właśnie to

określenie hebrajskie sedim i w psalmie 106 Czytamy i składali w ofierze swych synów i swoje córki złym duchom i tu jest określenie sedim No które tutaj wyraźnie nie oznaczają tych istot opiekuńczych duchowych tylko raczej złe jakieś demony którym składa się ofiary dlaczego właśnie żeby ustrzec się przed ich działaniem tak składa się im ofiary czy tutaj w księdze Powtórzonego Prawa Czy w psalmie aż nawet składa się synów i córki czyli Ofi z ludzi z własnych dzieci się im składa po to oczywiście żeby ustrzec się ich groźnego czy jakiegoś złowrogiego działania tak demony sedim i profesor Maciej

na co tutaj mówi trzy rodzaje demonów lilit sedim oraz kosm reprezentują to już jest takie podsumowanie reprezentują moce złowrogie wobec ludzi w przypadku lilit nie mamy wątpliwości że chodzi o powodowanie choroby ponieważ wskazuje na to zarówno mezopotamski pierwowzór jak późniejsze teksty hebrajskie odsyłam do mojego odcinka o lilit gdzie szeroko o tym mówię Nie jest natomiast jasny Stosunek pomiędzy lilit a Jahwe w jedynej biblijnej wzmiance w księdze Izajasza choć można dopatrywać się jakiejś formy jej podporządkowania Jahwe również demony sedim podobnie jak ich mezopotamskie złośliwe pierwowzory są istotami niosącym choroby biblijne urywki mówiące o tych demonach wspominają

o składaniu im krwawych ofiar ortodoksyjny jahwizm odnosił się do tych praktyk i nigdy nie doszło do podporządkowania sedim Jahwe można więc było sobie pozwolić na całkowite potępienie Kultu i dążenie do ich usunięcia z religijnego obrazu Izraela w przeciwieństwie chociażby do azazela który został w tym obrazie religijnym Izraela sedim zostały usunięte nieco Podobnie sytuacja przedstawia się w odniesieniu do kosmacz w urywkach odnoszących się do okresu z przed niewoli kosmacz i ich Kult są konsekwentnie potępiane dopiero wygnanych wierszach Izajasza obecność kosmacz staje się swego rodzaju potwierdzeniem mocy przekleństwa Jahwe a więc mamy duchy azazela mamy duchy lilit

mamy duchy sedim mamy demony kosmacz i teraz Przechodzimy już do większego kalibru przechodzimy do istot które są dużo potężniejsze bo mówimy tutaj o asmodeusz czyli królu sedim najgorszym z demonów później powiemy jeszcze sobie o szatanie kim W Biblii jest szatan tak naprawdę Skąd się ta idea bierze i co to wszystko oznacza pnie powiemy sobie jeszcze Kim jest Władca Ciemności mastema później powiemy sobie jeszcze o bialu bardzo dużo tekstów biblijnych mówi O tym księciu ciemności bialu No i przejdziemy oczywiście do upadku aniołów czyli do samego Lucyfera prawda księcia światłości Jutrzenki niosącego światło i o jego strąceniowe

ale ponieważ tu jest dużo tematów które chcę jeszcze poruszyć a odcinek już trochę trwa więc Pozwólcie że powiemy o tym w następnym odcinku Natomiast dzisiaj jeszcze jedno kochani bardzo ważne ogłoszenie mianowicie uruchomiłem Instagram i bardzo was Zachęcam do sięgnięcia do mojego profilu na Instagramie dlatego że będą tam się pojawiać treści nie tylko jakieś wybrane z tych treści które pojawiają się tutaj na YouTubie ale będą również unikatowe nowe ciekawe treści link do Instagrama mojego daję tutaj pod filmem w opisie zachęcam żebyście sięgali żebyście zaglądali gdzieś tam do Instagrama dlatego że od tego momentu będę regularnie praktycznie

codziennie a więc znacznie częściej niż tutaj na YouTubie będę publikował pewne treści na Instagramie oczywiście Pamiętajcie YouTube nie ucierpi tutaj YouTube jest naszym podstawowym zawsze kanałem Komunikacji to na YouTubie tutaj tworzymy tą tą zasadniczą wspólnotę i tutaj dalej Filmy będą nagrywane z dalej z podobną częstotliwością natomiast uruchamiam profil na Instagramie i też na tiktoku o i też od razu na tiktoku więc jeżeli ktoś jest na tiktoku czy na Instagramie to bardzo proszę żeby tam mnie polubił poobserwować żeby śledził te kolejne rzeczy które będą się pojawiać bardzo często bo tak powiedziałem prawie codziennie i pojawią się

też rzeczy u rzeczy nowe których tutaj na kanale YouTube nie ma Dziękuję za dziś i czekajcie na następny odcinek bo nie skończyliśmy tematu aniołów i tych innych istot duchowych Biblii ale istot po stronie ciemności istot po stronie zła Pozdrawiam